ር. ሊ. ጳ. ፦ ንሓቂ ንምርካብ ኣብ እትገብርዎ ጻዕሪ እምነትን ስነ ፍልጠትን ኣሳንዩ
ኣባ ተወልደ መብራህቱ - ሃገረ ቫቲካን
ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸኮ ትማሊ ሓሙስ ኣብቲ ኣብ ሃገረ ቫቲካን ዝርከብ ናይ ስነ ከዋኽብቲ ምርምር ማእከል ስፔኮላ እተገብረ ኻልኣይ ዋዕላ ነቶም ተሳተፍቲ ተቐቢሎም ኣዘራረብዎም፣ እዚ ድማ ኣብ ፍረ ነገር "ጸለምቲ ነዃዓትን፣ ናይ ስሕበት ማዕበላትን ከምኡ ውን ናይ ጠፈር-ግዜ ንጽልነት" ዘተኰረ ዋዕላ ኢዩ ዝነብረ።
ቅዱስ ኣቦና ንዅሎም እቶም ኣብኡ እተረኽቡ ነቲ ናይ ተመራመርቲ ስነ-ፍልጠት ዋዕላ ንዝኽሪ ሊቀ-ጳጳሳት ጆርጅ ሌሜኽት ክብሪ ብምሃብ ሓንጐፋይ ኢሎም ተቐበልዎም።
ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮ ስነ ፍልጠታዊ ኣገዳነት ናይዞም በልጅዮማዊ ካህን ተመራማሪ ቖዝሞስን ብኣህጉራዊ ማሕበር ሥነ-ከዋኽብቲ ተፈላጥነት ከም ዝረኸበ ገለጹ፣ እዚ ማሕበር ሥነ-ከዋኽብቲ "እቲ ፍሉጥ ሕጊ ሃብል ዝበሃል ዝነበረ ሕጊ ሃብል-ላሜኽት ተባሂሉ ብዚግባእ ኪጽዋዕ ወሲኑ ኣሎ።"
እቶም ተመራመርቲ ስነ-ፍልጠት ብዛዕባ "እቲ ኣብ ቆዝሞስ እተገብረ ስነ-ፍልጠታዊ ምርምር ዝቐረበ ሓድሽ ሕቶታት" ክዛተዩ ኣብ ዝተራኸቡሉ ምስ ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮ ውን ንኽራኸቡ ዕድል ረኸቡ፣ ቅዱስነቶም ድማ ኣብ መደረኦም "ቤተ-ክርስትያን ንስምዒትን ምስትውዓልን ናይቶም ኣብዚ ግዜና ዘለዉ ሰብኡትን ኣንስትን ስለ ዘናውጽ፣ ንኸምዚ ዝኣመሰለ ምርምር ጽን ኢላ ኢያ እትከታተሎን እተደንፍዖን" ብምባል ኣረጋገጹሎም።
ኣስዕብ ኣቢሎም ድማ ኣጀማምራ ኣድማስን እቲ ናይ መወዳእታ ፍልቀትን ከምኡ ውን ዓሚቝ መዋቕር ህዋን ግዜን "ንደቅሰብ ትርጕም ንምርካብ ብጭንቀት ከም ዝቃለሱን፤ ገዛእ ርእሶም ክስእኑሉ ኣብ ዝኽእሉሉ ሰፊሕ ኵነታት ከም ዝቃለሱን" ኣጕልሑ። እዚ ኣርእስትታት እዚ ብመዝሙር ኣቢሉ ኣብ ስነ-ሃይማኖት ፍልስፍና ስነ-ፍልጠት ከምኡውን ኣብ መንፈሳዊ ህይወት ፍሉይ ኣገዳስነት ከም ዘለዎ ንጹር ከም ምዃኑ ውን ገለጹ።
ሓደ ኣብነት ናይዚ ድማ ጆርጅ ላሜኽት ዝበሃል ቅዱስ ኣቦ "ሰብኣውን መንፈሳውን ጕዕዞኡ ዅላትና ኽንመሃሮ እንኽእል ኣርኣያ ህይወት" ሂቡና ኢዩ፣ ከመይሲ "ስነ-ፍልጠትን እምነትን ግጭት ዘይብሉ ኽልተ እተፈላለየን ተመሳሳሊን መገድታት ኢዩ ዝስዕብ" ብምባል ድማ ገለጹ ።
ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮ ኣስዕብ ኣቢሎም "እዚ መገድታት እዚ ንሓድሕዱ ኺሰማማዕ ይኽእል እዩ፣ ከመይሲ ስነ-ፍልጠትን እምነትን ንሓደ ኣማኒ ናብቲ ፍጹም ሓቂ ኣምላኽ ሓደ ዓይነት መዓቀኒ ክህለዎ ዝገብር ኢዩ" ክንሉ ውን ገለጹ።
ርእሰ ሊቃነ ጳጳሳት ፍራንቸስኮ ኣብ መደምደምታ መደረኦም ነቶም ኣብኡ እተኣከቡ ተመራመርቲ ስነ-ፍልጠት ኣብቲ ዝመያየጡሉ ዘለዉ ጕዳያት ብተኣማንነትን ብትሕትናን ክዛተዩ ዓደምዎም። "እቲ ኣብዚ ዋዕላ እዚ ረኺብኩሞ ዘሎኹም ናጽነትን ፍልጠን ኵሕለ ምሕሊ ዘይብሉ ኣብ ግራትኩም ማለት ናብታ ብርግጽ መበገሲ ረድኤት ኣምላኽ ዝዀነት ሓቂ ንኽትበጽሑ ይሕግዘኩም ኢዩ"። ኣብ መወዳእታ ድማ "ስነ ፍልጠት ነቶም ኣብዚ ግዜና ዘለዉ ሰብኡትን ኣንስትን ኣብ ምግልጋል እንተ ዀይኑ ንጕድኣቶም ወይ ንጥፍኣቶም እውን ከይተረፈ እንተ ዘይተዛቢዑ፣ እምነትን ስነ ፍልጠትን ኣብ ግብረ ሰናይ ኪሓብር ይኽእል እዩ" ክብሉ መድረኦም ዛዘሙ ።