蜜桃交友

Szukaj

Niemcy, sierpień 2005 r. Niemcy, sierpień 2005 r. 

O. Kowalczyk o nauczaniu Benedykta XVI: temat jedno?ci wiary i rozumu wci?? wa?nym wyzwaniem dla Ko?cio?a i ?wiata

Pontyfikat Benedykta XVI si? skończy?, ale temat jedno?ci wiary i rozumu nie przestaje by? jednym z wa?niejszych wyzwań dla Ko?cio?a i ?wiata. Wskazuje na to o. Dariusz Kowalczyk, przypominaj?c jednocze?nie, ?e swoj? pos?ug? kap?ana, teologa, biskupa, papie?a rozumia? on jako s?u?b? prawdzie i umacnianie innych w prawdzie. Przy czym, jak wskazuje jezuita, Joseph Ratzinger ??czy? prawd? z mi?o?ci?.

Beata Zaj?czkowska – Watykan

Teolog z Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie przypomina, ?e zawo?aniem Papie?a Benedykta XVI by?o «cooperatores veritatis» – wspó?pracownicy prawdy. ?Mo?na przypuszcza?, ?e Joseph Ratzinger mia? du?y wp?yw na powstanie jednej z najwa?niejszych encyklik Jana Paw?a II Fides et ratio, Wiara i rozum. Encyklika podkre?la, ?e wiara i rozum s? dwoma skrzyd?ami, które prowadza do prawdy” – mówi o. Kowalczyk, komentuj?c najwa?niejsze linie nauczania zmar?ego papie?a.

Temat jedno?ci wiary i rozumu wci?? wa?nym wyzwaniem dla Ko?cio?a i ?wiata

?Zawo?aniem Papie?a Benedykta XVI by?o «cooperatores veritatis» – wspó?pracownicy prawdy. Swoj? pos?ug? kap?ana, teologa, biskupa, papie?a rozumia? jako s?u?b? prawdzie i umacnianie innych w prawdzie. Przy czym Joseph Ratzinger ??czy? prawd? z mi?o?ci? – wskazywa? na ich nieusuwaln? wspó?zale?no??. Prawdy trzeba szuka?, znajdowa? j? i wyra?a? w ekonomii mi?o?ci, ale – podkre?la Ratzinger – z kolei mi?o?? trzeba pojmowa?, ceni? i ?y? ni? w ?wietle prawdy. Wskazuje, ?e bez prawdy mi?o?? staje si? sentymentalizmem, staje si? s?owem, które mo?na dowolnie pojmowa?. Na tym polega nieuchronne ryzyko, na jakie wystawiona jest mi?o?? w kulturze bez prawdy. Pada ona ?upem emocji oraz przej?ciowych opinii jednostek, staje si? s?owem nadu?ywanym i wypaczonym, nabiera przeciwstawnego znaczenia. Ale jak si? dochodzi do prawdy? Mo?na przypuszcza?, ?e Joseph Ratzinger mia? du?y wp?yw na powstanie jednej z najwa?niejszych encyklik Jana Paw?a II Fides et ratio, Wiara i rozum. Encyklika podkre?la, ?e wiara i rozum s? dwoma skrzyd?ami, które prowadza do prawdy. Nie mo?na redukowa? ani zakresu osi?galnej prawdy, ani metod docierania do niej. ?ycie jest zbyt z?o?one, aby przyzna? racj? tym, którzy chc? ograniczy? prawd? do metod stosowanych w naukach przyrodniczych. Przecie? obok poznania matematyczno-przyrodniczego, istnieje wiele innych sposobów poznawania, bez których nie da?oby si? po prostu ?y?. M?dro?ci, ?yciowej m?dro?ci nie da si? zredukowa? do matematycznych równań lub powtarzalnych eksperymentów – podkre?la w swej analizie o. Kowalczyk. - Benedykt XVI w Caritas in veritate, odnosz?c si? do nauki spo?ecznej Ko?cio?a, zauwa?a, ?e posiada ona istotny wymiar interdyscyplinarny, który pozwala wierze, teologii, metafizyce i dyscyplinom naukowym znale?? swoje miejsce w ramach wspó?pracy w s?u?bie cz?owieka. Przy czym podkre?la, ?e w?a?nie w tym zakresie nauka spo?eczna Ko?cio?a wciela w ?ycie swój wymiar m?dro?ci. Ratzinger odwo?uje si? w tym miejscu do Paw?a VI, który w Populorum progressio wskazywa?, ?e jedn? z przyczyn niedorozwoju jest brak m?dro?ci, która przekracza u?yteczne, ale cz?stkowe dary ró?nych nauk. Wycinkowo?? wiedzy, arbitralne odrzucenie teologii jako partnera dialogu naukowego jest – twierdzi Benedykt XVI - szkodliwe. Poniewa? w takich przypadkach trudniej jest dostrzec ca?e dobro cz?owieka w ró?nych wymiarach, jakie je charakteryzuj?. Dlatego te? niezb?dne jest rozszerzenie koncepcji rozumu i pos?ugiwania si? nim. To zadanie uczelni ko?cielnych, nie tylko w naukach spo?ecznych, ale we wszystkich innych materiach b?d?cych przedmiotem dociekań akademickich.“

Jezuicki teolog podkre?la, ?e wierze i rozumowi po?wi?ci? Benedykt swe rozwa?anie na Anio? Pański 28 stycznia 2007 r.Stwierdzi? w nim m.in.: «kiedy natomiast cz?owiek ogranicza si? do my?lenia wy??cznie o sprawach materialnych i do?wiadczalnych, zamykaj?c si? na wielkie pytania dotycz?ce ?ycia, samego siebie i Boga, ubo?eje. Zwi?zek mi?dzy wiar? a rozumem stanowi powa?ne wyzwanie dla dominuj?cej dzi? kultury ?wiata Zachodu”.

?Benedykt XVI wskazywa?, ?e «wspó?czesny rozwój nauki przynosi niezliczone pozytywne rezultaty, które nale?y zawsze uznawa?. Zarazem jednak tendencja do uznawania za prawdziwe tylko tego, co mo?na do?wiadczy?, stanowi ograniczenie ludzkiego rozumu i prowadzi do straszliwej schizofrenii, nie podlegaj?cej ju? w?tpliwo?ci, wedle której wspó?istniej? ze sob? racjonalizm i materializm, hipertechnologia i niepohamowania instynktowno??. Pal?cym zadaniem jest odkrycie na nowo ludzkiego racjonalizmu otwartego na ?wiat?o Bo?ego Logos i na jego doskona?e objawienie, którym jest Jezus Chrystus, Syn Bo?y, który sta? si? cz?owiekiem». Cho? Josephowi Ratzingerowi szczególnie bliska jest my?l ?w. Bonawentury, to wskazuje na ?w. Tomasza z Akwinu, jak mistrza harmonijnego ??czenia rozumu z wiar?. Benedykt XVI zauwa?y?, ?e w?a?nie ?Tomasz potrafi? doprowadzi? do owocnej konfrontacji z my?l? arabsk? i ?ydowsk? swoich czasów, tak i? uwa?any jest za wci?? aktualnego nauczyciela dialogu z innymi kulturami i religiami. Umia? on ukaza? sw? cudown?, chrze?cijańsk? syntez? rozumu i wiary b?d?ca cennym dziedzictwem zachodniej cywilizacji, z której nale?y czerpa? tak?e dzisiaj, aby prowadzi? skutecznie dialog z wielkimi tradycjami kulturowymi i religijnymi wschodu i po?udnia ?wiata». Wiara, podkre?la Ratzinger, «zak?ada rozum i go doskonali. Rozum za? o?wiecony przez wiar? znajduje si??, aby wznie?? do poznania Boga i rzeczywisto?ci duchowej. Rozum ludzki nie traci nic, otwieraj?c si? na tre?ci wiary, co wi?cej, wymagaj? one jego wolno?ci i ?wiadomego przylgni?cia». Do ?w. Bonawentury odniós? si? Benedykt XVI w przemówienia podczas wr?czenia nagrody im. Ratzingera w roku 2011. «?w. Bonawentura w prologu do swojego komentarza do Sentencji mówi? o pos?ugiwaniu si? rozumem w dwojaki sposób. O takim pos?ugiwaniu si? nim, które jest nie do pogodzenia z istot? wiar? i innym, które nale?y w?a?nie do istoty wiary. Istnieje, jak si? mówi, violentia rationis, despotyzm rozumu, który uwa?a si? za najwy?szego i ostatecznego s?dziego wszystkiego. Tego rodzaju pos?ugiwanie si? rozumem jest z pewno?ci? nie mo?liwe w ?onie wiary». Rozum nie do pogodzenia z wiar? widzimy w historii Ludu, o którym Bóg w Biblii mówi, ?wystawiali na prób? i do?wiadczali mnie, cho? dzie?a moje widzieli” (Ps 95, 8-9). Rozum nie do pogodzenia z wiar? to taki, «który chce Boga podda? do?wiadczeniu, badaniu eksperymentalnemu». W tej perspektywie Ratzinger wskazuje za Bonawentur? na inny sposób pos?ugiwania si? rozumem, mianowicie, «taki, który odnosi si? do tego, co jest osobiste», egzystencjalne. Jest to rozum mi?o?ci, rozum relacji z drug? osob?, racjonalno?? zaufania. Mi?o??, podkre?la Benedykt XVI, «chce pozna? lepiej tego, kogo kocha. Mi?o??, prawdziwa mi?o?? nie za?lepia lecz wyostrza wzrok. Cechuje j? w?a?nie pragnienie prawdziwego poznania drugiej osoby. Kiedy odrzucamy tego typu rozum, to paradoksalnie wielkie dziedziny ?ycia ludzkiego wymykaj? si? z dziedziny rozumu i staj? si? ?upem irracjonalno?ci», co wida? wyra?nie w dzisiejszym ?wiecie. Benedykt XVI widzia? jako jedno z wielkich zadań Ko?cio?a w?a?nie ??czenie wiary z rozumem. Co wi?cej, harmonijne ??czenie wiary z rozumem to znak rozpoznawczy cz?owieczeństwa, a w ksi??ce-wywiadzie ?wiat?o?? ?wiata Joseph Ratzinger stwierdzi?: ?My?l?, ?e skoro Bóg chcia? uczyni? profesora Papie?em, to po to, ?eby w?a?nie ten moment namys?u i zmagań o jedno?? wiary i rozumu móg? si? sta? czym?, co znajdzie si? w centrum pontyfikatu”. Pontyfikat Benedykta XVI si? skończy?, ale temat jedno?ci wiary i rozumu nie przestaje by? jednym z wa?niejszych wyzwań dla Ko?cio?a i ?wiata.“

Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.

01 stycznia 2023, 12:32