蜜桃交友

Przemys艂aw Radzy艅ski

Nad kodeksem i kontekstem jego powstania i u偶ytkowania pochylili si臋 specjali艣ci z zakresu historii Ko艣cio艂a, historii liturgii, kodykologii, historii sztuki i muzykologii. W katedrze wawelskiej schole zaprezentowa艂y utwory z tego 艣redniowiecznego gradua艂u.

Gradua艂 w teorii

Gradua艂 to ksi臋ga liturgiczno-muzyczna, której elementem konstytutywnym jest zapis muzyczny utworów 艣piewanych w czasie Mszy 艣w. Tego typu ksi臋gi przekazuj膮 nam 艣piewy sta艂e (Kyrie, Gloria, Sanctus, Agnus Dei) oraz zmienne (Introitus, Graduale, Tractus, Alleluia, Offertorium, Communio, liczne, tak偶e rodzime, sekwencje, 艣piewy obrz臋dów Triduum Paschalnego itd.) u偶ywane w czasie Mszy 艣w.

G艂ównym aktorem tegorocznej konferencji i koncertów 鈥濧d fontes鈥� by艂 gradua艂 oznaczony sygnatur膮 Ms. 45 z Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapitu艂y Katedralnej skomponowany dla katedry wawelskiej w XV w., st膮d jego nazwa 鈥� Gradua艂 krakowski albo Gradua艂 wawelski. 鈥濸ochylaj膮c si臋 nad nim, przenosimy si臋 w czasie do swoistego 鈥瀦艂otego wieku鈥� liturgii wawelskiej: w tym czasie bowiem krakowscy liturgi艣ci stworzyli rodzimy obrz臋d koronacji królów Polski, u偶ywany na Wawelu od czasów koronacji W艂adys艂awa Warne艅czyka (1434) lub Kazimierza Jagiello艅czyka (1447), a skryptorium wawelskie wyda艂o najpi臋kniejsze ksi臋gi liturgiczne przeznaczone do s艂u偶by Bo偶ej w katedrze wawelskiej dzi臋ki fundacjom królewskim i biskupim: msza艂y, pontyfika艂y, gradua艂y i antyfonarze. Utwory z badanego w tym roku kodeksu by艂y 艣piewane w obecno艣ci królów Polski, biskupów krakowskich i Krakowskiej Kapitu艂y Katedralnej鈥� 鈥� zwraca uwag臋 ks. dr Wojciech Baran, dyrektor Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapitu艂y Katedralnej i cz艂onek Collegium Voytylianum.

Konferencja naukowa 鈥濧d fontes鈥� w Krakowie (Przemys艂aw Radzy艅ski)

Gradua艂 w praktyce

Konferencja mia艂a charakter interdyscyplinarny. 艢redniowieczny gradua艂 i kontekst jego powstania i u偶ytkowania zosta艂 przedstawiony przez specjalistów z zakresu historii Ko艣cio艂a, historii liturgii, kodykologii, historii sztuki i muzykologii. Po cz臋艣ci teoretycznej w katedrze wawelskiej odby艂a si臋 鈥瀋z臋艣膰 praktyczna鈥�. M臋ska Schola gregoriana Sancti Joannis Pauli II oraz Pueri Cantores Sancti Joseph pod dyrekcj膮 prof. Susi Ferfoglia zaprezentowa艂y utwory z tego gradua艂u, przy akompaniamencie Justyny Grabowskiej, która zagra艂a na portatywie.

Koncerty i mi臋dzynarodowa konferencja 鈥濧d fontes鈥� odby艂a si臋 po raz trzeci. We wcze艣niejszych latach skupiono si臋 na równie niezwyk艂ych 藕ród艂ach liturgicznych 鈥� Sakramentarzu Tynieckim i Missale plenarium AKKK Ms. 3. 鈥濳a偶dy odkryty r臋kopis stanowi nie tylko historyczny zapis i materia艂 dla pog艂臋bienia wiedzy specjalistów i badaczy. Znajduj膮cy si臋 w eklezjalnej przestrzeni i s艂u偶膮cy liturgii manuskrypt stanowi jednocze艣nie cenne 藕ród艂o w odkrywaniu korzeni wiary i kszta艂towaniu naszej chrze艣cija艅skiej i narodowej to偶samo艣ci鈥� 鈥� podkre艣li艂 metropolita krakowski abp Marek J臋draszewski w s艂owie skierowanym do uczestników konferencji po艣wi臋conej r臋kopisowi XV-wiecznego gradua艂u (Ms 45), przechowywanego w Archiwum i Bibliotece Krakowskiej Kapitu艂y Katedralnej.