Papie? na szczycie G7: ?adna maszyna nie powinna decydowa? o odebraniu ?ycia
Salvatore Cernuzio, ks. Pawe? Rytel-Andrianik
??adna maszyna nie powinna nigdy decydowa?, czy odebra? ?ycie istocie ludzkiej” – podkre?la Franciszek na szczycie G7 we W?oszech. Jest on pierwszym papie?em, który bierze udzia? w takim wydarzeniu. Po przybyciu o godzinie 12:10 helikopterem Papie? wzi?? udzia? w czterech dwustronnych rozmowach z dyrektor generaln? Mi?dzynarodowego Funuduszu Walutowego Kristalin? Georgiev?, prezydentem Ukrainy Wo?odymyrem Ze?enskim, prezydentem Francji Emmanuelem Macronem i premierem Kanady Justinem Trudeau, a nast?pnie, w towarzystwie w?oskiej premier Giorgii Meloni, uda? si? do hali Arena, gdzie zosta? powitany oklaskami przez przywódców na wspólnej sesji.
Po sesji Papie? ma zaplanowane spotkanie z prezydentem USA Joe Bidenem. Franciszek spotka si? te? z prezydentem Kenii Williamem Samoei Ruto, premierem Indii Narendr? Modim, prezydentem Brazylii Luizem Inácio Lula da Silva, prezydentem Turcji Recepem Tayyipem Erdo?anem oraz prezydentem Algierii Abd al-Mad?idem Tabbunem.
Papie? mówi? o sztucznej inteligencji, jednym z g?ównych tematów G7. Podkre?li?, ?e jest to fascynuj?ce narz?dzie, ale jednocze?nie ?gro?ne". Zaznaczy?, ?e jest to narz?dzie zdolne do przynoszenia korzy?ci lub powodowania szkód, jak wszystkie narz?dzia stworzone przez cz?owieka od zarania dziejów. Papie? po?wi?ci? ju? tematowi sztucznej inteligencji swoje Or?dzie na 58. ?wiatowy Dzień ?rodków Spo?ecznego Przekazu. Teraz, przed osobami, które ponosz? odpowiedzialno?? za ?wiat, Papie? analizuje mo?liwo?ci sztucznej inteligencji, jak równie? ryzyko i jej wp?yw na przysz?o?? ludzko?ci. Mówi to za? w kontek?cie ?wojny w kawa?kach” – jak cz?sto powtarza.
Papie? podkre?la: ?w dramacie, jakim jest konflikt zbrojny, nale?y pilnie przemy?le? rozwój i wykorzystanie urz?dzeń takich jak tak zwana '?mierciono?na broń autonomiczna', aby zakaza? ich u?ywania, pocz?wszy ju? od faktycznego i konkretnego zobowi?zania do wprowadzenia coraz bardziej znacz?cej ludzkiej kontroli”.
Nigdy nie pozwólmy, by maszyny zabija?y cz?owieka, który je stworzy?. Nie maj?c uprzedzeń wobec post?pu naukowego i technologicznego Franciszek wyja?nia podczas spotkania G7, ?e s? jednak obawy przez swoistym dryfowaniem.
?Nauka i technologia s? niezwyk?ymi produktami twórczego potencja?u nas, istot ludzkich” – podkre?la Papie? i dodaje ?w?a?nie z wykorzystania tego twórczego potencja?u, który da? nam Bóg, rodzi si? sztuczna inteligencja”. Franciszek zaznacza, ?e sztuczna inteligencja to niezwykle pot??ne narz?dzie wykorzystywane w wielu obszarach ludzkiego dzia?ania: medycynie, kulturze, komunikacji, edukacji, polityce, pracy. ?I mo?na teraz bezpiecznie za?o?y?, ?e jego wykorzystanie b?dzie w coraz wi?kszym stopniu wp?ywa? na nasz sposób ?ycia, nasze relacje spo?eczne, a w przysz?o?ci nawet na sposób, w jaki pojmujemy nasz? to?samo?? jako istoty ludzkiej”.
Tak wi?c, z jednej strony, dodaj? entuzjazmu mo?liwo?ci, jakie oferuje sztuczna inteligencja; z drugiej strony, wywo?uje ona obawy z powodu zapowiadanych konsekwencji. Przede wszystkim, zdaniem Franciszka, nale?y dokona? w?a?ciwego rozró?nienia mi?dzy maszyn?, która ?mo?e, w pewnych formach i za pomoc? tych nowych ?rodków, dokonywa? wyborów algorytmicznych”, a zatem ?wyboru technicznego spo?ród wielu mo?liwo?ci”, a istot? ludzk?, która zamiast tego ?nie tylko wybiera, ale jest zdolna do podejmowania decyzji w sercu”.
Z tego powodu, jak podkre?la Papie? ?w obliczu cudów maszyn, które zdaj? si? by? zdolne do samodzielnego wyboru, musimy sobie wyra?nie u?wiadomi?, ?e istocie ludzkiej zawsze nale?y pozostawi? decyzj?, nawet z odcieniem dramatycznym i nagl?cym, jakie czasami s? obecne w naszym ?yciu”.
Ostrze?enie Papie?a jest jasne: ?Skazaliby?my ludzko?? na przysz?o?? bez nadziei, gdyby?my pozbawili ludzi zdolno?ci do decydowania o sobie i swoim ?yciu, skazuj?c ich na zale?no?? od wyborów dokonywanych przez maszyny. Potrzebujemy gwarancji i ochrony pewnej przestrzeni znacz?cej kontroli dokonywanej przez istoty ludzkie, nad procesem wyboru programów sztucznej inteligencji: chodzi w tym o sam? godno?? ludzk?”.
Krótko mówi?c, jest to tylko kwestia post?pu naukowego, ale stoimy w obliczu ?prawdziwej rewolucji poznawczo-przemys?owej, która, mówi Papie? Franciszek, ?przyczyni si? do stworzenia nowego systemu spo?ecznego, charakteryzuj?cego si? z?o?onymi przemianami epokowymi”.
Papie? podkre?la: ?sztuczna inteligencja mo?e pozwoli? na demokratyzacj? dost?pu do wiedzy, gwa?towny post?p badań naukowych, mo?liwo?? powierzenia uci??liwych prac maszynom; ale jednocze?nie mo?e przynie?? ze sob? wi?ksz? niesprawiedliwo?? mi?dzy krajami rozwini?tymi a rozwijaj?cymi si?, mi?dzy dominuj?cymi a uciskanymi warstwami spo?ecznymi, zagra?aj?c w ten sposób mo?liwo?ci 'kultury spotkania', a sprzyjaj?c ‘kulturze odrzucenia’”.
Franciszek mówi zatem o etyce: to w niej jest ludzka kondycja wolno?ci i odpowiedzialno?ci; to bez niej ?ludzko?? wypaczy?a cel swojego istnienia, staj?c si? wrogiem samej siebie i planety”. A dzi?, gdy, jak zauwa?a Papie?, ?mamy do czynienia z utrat?, lub przynajmniej przys?oni?ciem, poczucia cz?owieczeństwa i pozorn? nieistotno?ci? poj?cia godno?ci ludzkiej”, programy sztucznej inteligencji ?musz? by? zawsze ukierunkowane na dobro ka?dego cz?owieka. Musz? by? inspirowane etycznie”.
W tym sensie Papie? przychylnie wspomina o podpisaniu w Rzymie, w 2020 roku naznaczonym pandemi?, Rzymskiego apelu o etyk? Sztucznej Inteligencji i poparciu dla ?tej formy etycznego moderowania algorytmów i programów sztucznej inteligencji, które nazwa?em ‘algoretyk?’” – podkre?la Franciszek.
?Je?li mamy trudno?ci ze zdefiniowaniem jednego zestawu globalnych warto?ci, mo?emy jednak znale?? wspólne zasady, za pomoc? których mo?na rozwi?za? wszelkie dylematy lub konflikty ?ycia” – podkre?la Papie?.
W?ród ró?nych zagro?eń Papie? obawia si? równie? ?paradygmatu technokratycznego”. To w?a?nie tutaj, jak mówi, ?pilnie potrzebne s? dzia?ania polityczne”. Polityka, dla wielu dzi? jest ?brzydkim s?owem”, które przypomina ?b??dy, korupcj? i nieskuteczno?? niektórych polityków. Dochodz? do tego strategie, które maj? na celu jej os?abienie, zast?pienie jej gospodark? lub zdominowanie jej jak?? ideologi?”. Jednak – pyta Papie? – ?czy ?wiat mo?e funkcjonowa? bez polityki?”. ?Nie! Polityka jest potrzebna!” – podkre?la Ojciec ?wi?ty. Zaznacza, ?e w obliczu opisanych scenariuszy potrzebujemy zdrowej polityki, która sprawi, ?e b?dziemy patrze? w przysz?o?? z nadziej? i ufno?ci?.
W rzeczywisto?ci ?s? kwestie, które trzeba zmieni? poprzez gruntowne przemy?lenia i powa?ne transformacje” i ?jedynie zdrow? polityk?, anga?uj?c najbardziej zró?nicowane sektory i najbardziej ró?norodne dziedziny wiedzy” – zaznacza Papie? Franciszek. ?W ten sposób – dodaje – gospodarka zintegrowana w ramach projektu politycznego, spo?ecznego, kulturalnego i ludowego, d???cego do dobra wspólnego, mo?e otworzy? nowe drogi dla ró?nych mo?liwo?ci, które nie oznaczaj? powstrzymywania kreatywno?ci cz?owieka i jego marzeń o post?pie, a raczej ukierunkowuj? t? energi? w nowy sposób”.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.