Сінод 2024: дыяканы і жанчыны – новы падыход у Касцёле
Аляксандр Амяльчэня - Pope
На пятым і шостым пасяджэннях Сінода па сінадальнасці, якія адбыліся 9 кастрычніка 2024 года, удзельнікі засяродзіліся на тэме касцёльнага распазнавання, абмяркоўваючы розныя ўзроўні адказнасці і ролю пасвячаных служыцеляў. Паводле слоў Паола Руфіні, прэфекта Дыкастэрыі па камунікацыі і старшыні сінадальнай камісіі па інфармацыі, у працы прынялі ўдзел 343 чалавекі.
Асаблівая ўвага была нададзена ролі свецкіх у Касцёле і іх супрацоўніцтву з біскупамі і святарамі. Удзельнікі Сінода падкрэслілі важнасць заахвочвання супрацоўніцтва паміж духавенствам і вернікамі, а таксама неабходнасць большага ўдзелу свецкіх – мужчын і жанчын – у кіраўнічых функцыях. Было адзначана, што прысутнасць свецкіх неабходная, бо яны супрацоўнічаюць на карысць Касцёла.
Адна з прапаноў тычылася кансультавання з народам Божым адносна прыдатнасці кандыдатаў на святарства і біскупства. Хоць біскуп прымае канчатковае рашэнне, у сінадальным Касцёле народ Божы павінен адчуваць адказнасць за выбар і ведаць пра патрабаванні да чалавечага і духоўнага профілю кандыдатаў.
Адносна ролі жанчын у Касцёле было прапанавана пазбягаць любой дыскрымінацыі па полавай прыкмеце ў акалітаце, больш прызнаваць іх уклад у працэсы прыняцця рашэнняў і разглядаць слуханне як пераважна жаночае служэнне, дадатковае да служэння пробашча, дыякана і катэхета. Было адзначана, што жанчыны ўмеюць слухаць, слухаюць па-іншаму, і маглі б рабіць гэта як служэнне, цалкам адрознае ад споведзі. Таксама прагучала прапанова больш актыўна ўключаць жанчын у дыпламатычную дзейнасць Касцёла, асабліва ў кантэксце войнаў і канфліктаў.
Асаблівую ўвагу прыцягнула сведчанне маці, якая выказала занепакоенасць недастатковай увагай да хрысціянскага выхавання дзяцей. Яна заклікала да большай падтрымкі бацькоў у іх намаганнях выхоўваць дзяцей у хрысціянскай веры і прапанавала, каб канчатковы дакумент Сінода заахвочваў да сумеснай адказнасці бацькоў.
Дыякан Геерт Дэ Кубер, адзіны пастаянны дыякан лацінскага Касцёла на Асамблеі, падкрэсліў важную ролю дыяканаў як "будаўнікоў мастоў" у сям'і, супольнасці і грамадстве. Ён адзначыў, што "калі мы не будзем ісці сінадальным шляхам, Касцёл не зможа выжыць", і прапанаваў правесці паслясінадальную сустрэчу для дыяканаў. Дэ Кубер таксама падзяліўся сваім досведам "перадсінадальнай" размовы з жонкай і трыма дзецьмі, падкрэсліваючы важнасць сямейнага дыялогу ў кантэксце касцёльнага служэння.
Арцыбіскуп Луіс Фернанда Рамас Перэс з Чылі адзначыў, што ў яго краіне колькасць пастаянных дыяканаў перавышае колькасць святароў і манахаў, і іх унёсак "надзвычайны і цэніцца", асабліва ў кіраванні парафіямі разам са святарамі.
Арцыбіскуп Інасіу Саўрэ з Мазамбіка заклікаў Сінод звярнуць увагу на драматычную сітуацыю ў яго краіне, спустошанай вайной з 2017 года, якая прывяла да 5 тысяч ахвяр і мільёна перамешчаных асоб. Ён заклікаў да большай салідарнасці паміж Касцёламі, асабліва ў матэрыяльнай падтрымцы "паміж Касцёламі, якія маюць шмат, і тымі, якія знаходзяцца ў галечы".
Удзельнікі Сінода таксама абмяркоўвалі неабходнасць духоўнага абнаўлення, якое б прывяло да "ачышчэння" чалавечых адносін у Касцёле і з грамадствам. Арцыбіскуп Рамас Перэс падкрэсліў важнасць "духоўнасці сінадальнасці", якая павінна весці да асабістага і супольнага душпастырскага навяртання. Ён адзначыў, што некаторыя адносіны спрыяюць росту, а іншыя "могуць разбураць", і заклікаў да жыцця ў любові па прыкладзе Хрыста. Падкрэслівалася важнасць прыняцця рашэнняў з улікам меркавання ўсіх вернікаў Касцёла, уключаючы свецкіх.
Сінод таксама закрануў пытанні душпастырскай працы з моладдзю і выкарыстання лічбавых тэхналогій. Было прапанавана даверыць маладым людзям моладзевае душпастырства, каб яны маглі весці дыялог са сваімі аднагодкамі, "заблытанымі ў ідэалогіях 'нью-эйдж' ці нігілізму". Таксама абмяркоўвалася неабходнасць звязацца з новымі пакаленнямі праз лічбавае душпастырства.
Сінод працягвае сваю працу, імкнучыся знайсці шляхі да больш інклюзіўнага, адкрытага і адказнага Касцёла, здольнага выходзіць насустрач выклікам сучаснага свету і патрэбам усіх вернікаў.