Франц?шак нагада? пра важнасць твора? мастацтва для евангел?зацы?
Аляксандр Панчанка - Pope
“Прыгажосць мастацтва з’я?ляецца адлюстраваннем гарман?чнай еднасц? пам?ж чалавекам ? Богам”, - сцвердз?? Франц?шак у пасланн? да ?дзельн?ка? канферэнцы? з нагоды 100-годдзя дзейнасц? Пастаяннай кам?с?? па ахове г?старычных ? мастацк?х помн?ка? Апостальскай Стал?цы, якая прайшла 22 л?стапада 2023 года ? Ватыкане. Папск? л?ст на ?мя старшын? гэтай установы Франчэска Буранэл? зачыта? падчас адкрыцця форума кардынал Дзяржсакратар П’етра Парал?н.
Святы Айцец нагада?, што яшчэ з XV стагоддзя яго папярэдн?к? выдавал? пракламацы? ? эдыкты “з мэтай спын?ць рост патоку старажытнасцей, як?я з археалаг?чных раскопак Рыма нак?ро?вал?ся ? е?рапейск?я стал?цы, каб узбагац?ць антыкварныя калекцы? каралё?, арыстакрата? ? эрудыта?”. Ён асабл?вым чынам падкрэсл?? важнасць папск?х х?рографа? ? ?ншых дакумента?, выдадзеных у XVIII-XIX cтагоддзях, у тым л?ку ? якасц? рэакцы? на “продаж вел?зарнай колькасц? твора? мастацтва” ? для “пераадолення тра?матычнага спусташэння напалеона?скай эпох?”.
Папа за?важы?, што гэтым? актам? был? “сфармулаваны канкрэтныя прававыя прынцыпы, пазней замацаваныя сучасным заканада?ствам”, сярод як?х вылучаецца “прынцып грамадскай карыснасц? культурнай спадчыны”, паводле якога не тольк? грамадская, але ? прыватная ?ласнасць пав?нна быць падпарадкавана “патрэбам агульнага дабра”.
Пантыф?к падкрэсл??, што з прынцыпу грамадскай карысц? вын?кае “права дзяржавы рэгуляваць ? прадух?ляць адчужэнне ? вываз” культурнай спадчыны, а таксама “права ? абавязак ажыцця?ляць прававую ахову ? навуковае захаванне”, дзе “першым ? неад’емным дзеяннем з’я?ляецца каталаг?зацыя, а таксама плённае выкарыстанне ? прызнанне кашто?насц?”. Ён нагада?, што ? гэтай перспектыве ? 2001 годзе ? Ватыкане бы? прыняты закон аб ахове культурнай спадчыны Святога Пасаду, як? бы? няда?на абно?лены, згодна з сучасным? патрабаванням?.
Франц?шак спасла?ся на словы святога Па?ла VI, нагадваючы, што творы мастацтва ? культуры, як?я захо?ваюцца ? Ватыкане, з’я?ляюцца не тольк? “турыстычным? славутасцям?”, але таксама “датыкальным знакам transitus Domini (пераходу Бога) у свеце, бачным выразам жыцця Касцёла ? яго л?тург?чнай дзейнасц? ? абвяшчэнн? веры, у розных духо?ных праявах ? выкарананн? спра? м?ласэрнасц?”. Папа нагада? таксама словы Бэнэдыкта XVI, як? падкрэсл?ва?, што мастацк?я скарбы Ватыканск?х музея?, “могуць прадста?ляць сабой надзвычайную магчымасць для евангел?зацы?”, бо даюць людзям, як?я прыходзяць на ?х паглядзець, “красамо?нае сведчанне” аб “бесперапынным перапляценн?, якое ?снуе пам?ж боск?м ? чалавечым у жыцц? ? г?сторы? народа?”.
