Г?сторык пра вял?к?я чаканн? ад адкрыцця арх?ва? П?я Х??
Такое меркаванне выказа? даследчык г?сторы? Касцёла з Мюнстэрскага ?н?верс?тэта Губерт Вольф. Ён будзе сярод першых, хто атрымае доступ да дакумента?. У каментары для нямецкага катал?цкага агенцтва KNA навуковец зазначы?, што гало?ным чынам засяродз?цца на дзейнасц? П?я Х?? у перыяд Халакосту. Ватыканск?я дакументы ён будзе вывучаць у супрацо?н?цтве з я?рэйск?м? даследчыкам?.
Вольф л?чыць, што яшчэ адна важная тэма, якую дапаможа высветл?ць адкрыццё ватыканск?х арх?ва?, тычыцца дыпламатычных стасунка? пам?ж Апостальскай Стал?цай ? ЗША ? ХХ ст. У прыватнасц? ён разл?чвае на атрыманне новай ?нфармацы? адносна ?цёка? высокапаста?леных нацысцк?х дзеяча? у Па?днёвую Амерыку, а таксама адносна “рол?, якую адыгрывал? ? гэтым амерыканск?я сувяз? падчас вайны, ? асабл?ва пасля яе заканчэння”.
Навуковец падкрэсл??, што ? с?туацы?, кал? “хтосьц? знаходз?ць асобны дакумент, як? паказвае Папу ? вельм? негаты?ным ц?, наадварот, вельм? добрым святле”, трэба ? першую чаргу памятаць пра пашану да ахвяр ? самога П?я Х??. На яго думку, перш чым раб?ць высновы, пав?нны быць апрацаваны ? праанал?заваны ?се дакументы.
Паводле г?сторыка, у Герман??, ЗША ? Вял?кабрытан?? на сённяшн? дзень ужо даследавана большасць матэрыяла?, як?я тычацца Халакосту. Дакументы на тэму ?цёка? нацыста? у Лац?нскую Амерыку амаль не вывучаны. Складваецца ?ражанне, што, напрыклад, у Аргентыне ?х увогуле не ?снуе, хоць некаторыя нацысцк?я злачынцы, сярод як?х урач з лагера “А?шв?ц-Б?ркена?” Ёзэф Менгеле, вядомы як “Анёл смерц?”, патрап?л? ? кра?ну па сапра?днай в?зе.
Паводле нямецкага даследчыка, адкрыццё ватыканск?х арх?ва? пралье святло на тэму аб’яднання Е?ропы. “Мы ведаем, што Конрад Адэна?эр, Рабэр Шуман ? Альчыда Дэ Гасперы, а?тары ?дэ? аб’яднанай Е?ропы, был? на а?дыенцыях у Папы. Што было прадметам ?х размо??”, - задаецца пытаннем ён.
Губерт Вольф л?чыць, што ц?кавым? для г?сторыка? могуць быць справаздачы ватыканск?х дыпламата? аб с?туацы? ? Герман?? напярэдадн? вайны, дакументы аб матывах надання ? 1946 г. кардынальскай годнасц? адразу тром нямецк?м ?ерархам: Клеменсу А?густу фон Галену, Ёзэфу Фрынгсу ? Конраду фон Прайз?нгу, а таксама аб прычынах позняга прызнання Апостальскай Стал?цай Дзяржавы ?зра?ль, якое адбылося тольк? ? 1994 г., а не адразу пасля яе стварэння ? 1948 г.
Год таму папа Франц?шак прыня? рашэнне адкрыць арх?вы, як?я датычацца пантыф?кату П?я XII – перыяду з 2 сакав?ка 1939 г. па 9 кастрычн?ка 1958 г. Ватыканск? апостальск? арх?? дасць доступ да 151 тыс. дакумента?. Гаворка ?дзе ? тым л?ку пра рукап?сы шматл?к?х выступлення? Э?джэн?а Пачэл? ? пра тэксты, у як?я ён уласнаручна ?нос?? пра?к?.
