COMECE: хрысціянская традыцыя – крыніца каштоўнасцей Еўропы
Аляксандр Панчанка - Pope
Вярнуць хрысціянскія каштоўнасці ў цэнтр дэбатаў аб будучыні Еўропы перад абліччам перамен і выклікаў, з якімі даводзіцца сутыкацца структурам Еўрасаюза, заклікалі члены COMECE у звароце, падпісаным таксама Канферэнцыяй Цэркваў Еўропы, Міжпарламенцкай асамблеяй па справах праваслаўя і сеткай Together for Europe (Разам за Еўропу). Пасланне было адрасавана ўстановам ЕС, кандыдатам у дэпутаты Еўрапарламента і палітычным партыям.
Падпісанты выказалі занепакоенасць наступствамі эканамічных, міграцыйных, эпідэмічных і энергетычных крызісаў, якія змяняюць адзін аднаго ў Еўропе і свеце, а таксама разбуральнымі войнамі і выклікамі, якія пагражаюць каштоўнасцям еўрапейскай прасторы, яе інстытутам і дэмакратычным прынцыпам.
Члены COMECE і іншых арганізацый падкрэслілі “жыццёвую важнасць” шырокага ўдзелу грамадзян у прыняцці рашэнняў і кіраванні еўрапейскімі справамі, заўважаючы пры гэтым, што многія з іх, якія прызнаюць сябе носьбітамі хрысціянскіх каштоўнасцей, адчуваць сябе маргіналізаванымі, “таму што не маюць магчымасці аўтаномна і адназначна выражаць сваю пазіцыю і меркаванне”.
Аўтары звароту асудзілі выключэнне спасылак на хрысціянскія каштоўнасці ў тэкстах ЕС, што, на іх думку, сведчыць пра недастатковую ўвагу да хрысціянскай традыцыі як крыніцы еўрапейскіх каштоўнасцей. “Мы са шкадаваннем адзначаем, што каштоўнасці, якія калісьці лічыліся нечым само сабой зразумелым, такія як мір, стабільнасць, росквіт, вяршэнства закона, а не ўлады, цяпер адняты”, - напісалі прадстаўнікі рэлігійных аб’яднанняў.
У пасланні выказваецца занепакоенасць выкарыстаннем распаўсюджанага пачуцця страху і неабароненасці людзей для інструменталізацыі так званых “традыцыйных каштоўнасцей”, як у выпадку з паняццямі “радзіма” і “рэлігія”, якія “бяруцца на ўзбраенне”, у той час як “сумнеўныя гістарычныя постаці ператвараюцца ў герояў”. Прадстаўнікі рэлігійных супольнасцей заклікалі ўлічваць у еўрапейскай палітыцы хрысціянскай каштоўнасці, “якія падзяляюцца значнай часткай еўрапейскіх грамадзян” і “могуць гарантаваць надзейны адказ на змены і выклікі”, з якімі даводзіцца сутыкацца.
Напрыканцы звароту яго аўтары скіравалі да структур і палітычных сіл ЕС тры просьбы: “Прызнаць хрысціянскія каштоўнасці ў якасці асноўнага фундаменту еўрапейскага праекту, ажыццяўляючы адкрыты, празрысты і рэгулярны дыялог з Цэрквамі і рэлігійнымі аб’яднаннямі; змагацца супраць інструменталізацыі хрысціянскіх каштоўнасцей у палітычных інтарэсах і ў перспектыве этнічна-расавых наратываў; прасоўваць хрысціянскія каштоўнасці ў палітычных праграмах і перадвыбарчых кампаніях”.
