蜜桃交友

Pope

Niezwyk?? histori? kardyna?ów, zwierzchników Biblioteki Watykańskiej w czasach nazizmu i II wojny ?wiatowej przypomina dzi? emerytowany prefekt tej placówki kard. Cesare Pasini. Szczególnie dwóch jego poprzedników - kardyna?owie Giovanni Mercati i Eugène Tisserant - zas?u?yli si? dzia?aniem na rzecz ratowania w?oskich i francuskich ?ydów w czasie prze?ladowań nazistowskich.

Zgodnie z zasadami humanizmu

Jak mówi Pope kard. Pasini, udzielenie schronienia ?ydom w czasie nazizmu czy te? pomoc w unikni?ciu aresztowań, by?o zgodne z humanistycznymi zasadami Biblioteki Watykańskiej, za?o?onej przez papie?a Miko?aja V w 1451 roku.

To humanistyczne przes?anie mieli przed oczami archiwi?ci i bibliotekarze ?wi?tego Ko?cio?a Rzymskiego - czyli szefowie Biblioteki Watykańskiej - kard. Giovanni Mercati oraz kard. Eugène Tisserant. Obaj otrzymali purpur? kardynalsk? od papie?a Piusa XI w 1936 roku.

Dzia?ania w pe?nej dyskrecji

Kard. Mercati s?yn?? ze swej antyfaszystowskiej postawy, co irytowa?o faszystowskie w?adze, które w odwecie odmówi?y mu miejsca w Akademii W?oskiej. Kard. Mercati bowiem zajmowa? si? znajdowaniem schronienia uczonym ?ydowskiego pochodzenia z Niemiec i W?och. 

Wykorzystuj?c sie? swoich kontaktów wyszukiwa? im miejsce na uczelniach w Stanach Zjednoczonych, pomaga? za?atwi? niezb?dne dokumenty, aby mogli wyje?d?a? do USA. ?On by? w kontakcie z wieloma uczonymi i podj?? inicjatyw?, informuj?c nawet Stolic? Apostolsk?, znajdowania miejsca dla niektórych ?ydowskich uczonych, zarówno niemieckich, jak i w?oskich, aby mogli nadal ?y? i utrzymywa? si? w Stanach Zjednoczonych. By?a to naprawd? zas?u?ona praca, ale zawsze bardzo dyskretna. Kard. Giovanni Mercati nie popisywa? si? tym, co robi?, by? hojnym cz?owiekiem wobec potrzebuj?cych i biednych, ale tego nie okazywa?” - opowiada Pope kard. Cesare Pasini.

Wszed? w koleiny poprzednika

Wi?cej wiemy natomiast o dzia?alno?ci kolejnego dyrektora Biblioteki Watykańskiej, francuskiego kardyna?a Eugène Tisseranta. Ten niejako wszed? w antyfaszystowskie tory i sie? pomocy wytworzone przez kard. Mercatiego.

Francuski kardyna?, cz?owiek wielkiej kultury, znawca staro?ytnych j?zyków orientalnych, mi?o?nik archeologii, podczas II wojny ?wiatowej pomaga? ?ydom uciec przed prze?ladowaniami rasowymi, ukrywaj?c ich, zatrudniaj?c w Bibliotece Watykańskiej czy u?atwiaj?c uzyskanie wiz.

Pomaga?, jak móg? zarówno francuskim ?ydom, którzy schronili si? we W?oszech po inwazji Niemców, jak i wobec w?oskich ?ydów podczas prze?ladowań rasowych w latach 1938-1944, a zw?aszcza po inwazji Hitlera na W?ochy w 1943 r. Pomocy z jego r?k do?wiadczali tak?e niemieccy ?ydzi, którzy uciekli z kraju b?d?cego pod rz?dami nazistów.

Przemycony do Watykanu w baga?niku

Szybko wokó? osoby Bibliotekarza na zewn?trz i wewn?trz murów Watykanu wytworzy?a si? sie? pomocy ?ydom, znana pod kryptonimem ?Minerva”. Kryptonim pochodzi? od tytu?u kardynalskiego Tisseranta: ?Santa Maria Sopra Minerva”. 

Dzi?ki dzia?alno?ci siatki uda?o mu si? przemyci? do Watykanu m?odego francuskiego ?yda Mirona Lehnera, ukrytego w baga?niku jego samochodu. 

W?ród osób, które skorzysta?y ze wsparcia kardyna?a, by? Guido Mendes, dyrektor szpitala ?ydowskiego w Rzymie, który zosta? zwolniony z powodu przepisów rasowych. Tisserant, jako sekretarz ?wi?tej Kongregacji Ko?cio?ów Wschodnich i w jawnym sprzeciwie wobec w?oskiego rz?du, przyzna? mu Medal Honoru za leczenie kilku studentów z Bliskiego i ?rodkowego Wschodu chorych na gru?lic?. 

Tisserant wystara? si? tak?e o certyfikaty imigracyjne dla ca?ej rodziny Mendesa. Pomaga? tak?e rabinowi Nathanowi Cassuto, profesorom Giorgio Levi Della Vida i Aronowi Friedmanowi, a w swoim rzymskim domu przy Via Po do końca wojny ukrywa? dwie ?ydowskie rodziny.

Szorstki charakter i wielkie serce

Historia uratowania profesora Giorgio Levi Della Vida jest szczególnie dobrze znana. ?Mamy szczegó?owe informacje, poniewa? opisa? j? w jednym ze swoich pami?tników” - wspomina kard. Pasini. 

Della Vida zosta? sprowadzony do Watykanu przez kard. Tisseranta po tym, jak odmówi? podpisania s?ynnej przysi?gi na wierno?? faszyzmowi, jeszcze przed ustawami rasowymi. Watykański Bibliotekarz zapewni? mu tutaj prac?, a kiedy widzia?, ?e jego rodzina ledwo wi??e koniec z końcem, nie zawaha? si? podnie?? jego pensji. 

Giorgio Levi Della Vida bardzo ceni? Tisseranta, opisa? równie? z ca?? szczero?ci? niektóre aspekty jego do?? silnego charakteru. Pisa?, ?e Tisserant mia? czasami szorstki charakter, ale by? osob? o wyj?tkowej dobroci. ?Nie tylko to: profesor opowiada?, ?e pewnego dnia Tisserant zaprosi? go na miesi?czny urlop, mimo ?e rodzaj umowy tego nie przewidywa?. Podczas miesi?ca nieobecno?ci Tisserant go?ci? jego matk?, która by?a mu niezmiernie wdzi?czna” - opowiada kard. Pasini.

Nazi?ci siedzieli im ?na ogonie”

Dzia?alno?? watykańskiego Bibliotekarza naturalnie irytowa?a nazistowskie w?adze. Niemcy nalegali na Mussoliniego, by doprowadzi? do zaprzestania dzia?ania siatki kardyna?a Tisseranta. Na nic si? to zda?o.

?Wyobra?am sobie, ?e wszystko zosta?o zrobione z najwy?sz? dyskrecj?, na ile to mo?liwe” - komentuje kard. Cesare Pasini. Porozumienie z 1929 r. zapewnia?o cz?onkom sieci ?Minerva” bezpieczeństwo, poza kilkoma notatkami tajnych s?u?b politycznych, które ?ledzi?y te postacie, stale siedz?c im ?na ogonie”.

Herosi humanizmu

Jak podsumowuje kard. Pasini, dzia?ania szefów Biblioteki Watykańskiej czasu nazizmu by?y przejawem humanizmu, jakiego oczekuje si? w placówkach kultury. ?Biblioteka Watykańska narodzi?a si? w epoce humanizmu, a humanizm oznacza dba?o?? o cz?owieka, o jego godno??, o jego warto??, o ca?? jego tradycj? kulturow?. Kiedy ma si? w sobie ca?y ten bogaty baga?, pojawiaj? si? konkretne wybory. Gdyby ich nie by?o, oznacza?oby to, ?e nie mamy do czynienia ze zdrow? i pe?n? kultur?” - mówi kard. Pasini.

Kardyna?owie Giovanni Mercati oraz Eugène Tisserant, papiescy Archiwi?ci i Bibliotekarze czasów nazizmu, wykazali si? heroicznym humanizmem w najmroczniejszym okresie historii w?oskiej i europejskiej.