Ochrona ma?oletnich, pierwszy raport Papieskiej Komisji
Pope
?Chcia?bym, aby?cie przygotowali dla mnie raport na temat inicjatyw Ko?cio?a maj?cych na celu ochron? nieletnich i osób doros?ych wymagaj?cych szczególnego traktowania. Na pocz?tku mo?e to by? trudne, ale prosz?, aby?cie zacz?li tam, gdzie trzeba, aby mo?na by?o przedstawi? wiarygodny raport na temat tego, co si? dzieje i co nale?y zmieni?, aby w?a?ciwe w?adze mog?y podj?? dzia?ania”.Po d?ugiej i intensywnej pracy Komisja ds. Ochrony Nieletnich - organ powo?any przez Papie?a w 2014 r. w celu zaproponowania najbardziej odpowiednich inicjatyw zapobiegaj?cych wykorzystywaniu w Ko?ciele - odpowiada na wezwanie Franciszka i dzi?, 29 pa?dziernika, publikuje swój pierwszy roczny raport na temat zasad i procedur ochrony. S? to liczne dane zebrane na pi?ciu kontynentach oraz w ró?nych instytutach i zgromadzeniach zakonnych, a tak?e w samej Kurii Rzymskiej, która jest wezwana do coraz wi?kszej przejrzysto?ci procedur i procesów.
Cierpienie i uzdrowienie osób skrzywdzonych
Dokument zosta? opracowany przez grup? robocz? pod przewodnictwem cz?onkini Komisji Maud de Boer-Buquicchio, która ma wieloletnie do?wiadczenie w ochronie nieletnich. Na ok?adce znajduje si? drzewo baobabu, symbol ?wytrwa?o?ci” wykazanej przez tysi?ce osób skrzywdzonych w pot?pianiu i walce o uczynienie Ko?cio?a bezpieczniejszym miejscem oraz odzyskanie zaufania utraconego w wyniku tych przest?pstw. To na nich, ich cierpieniu i uzdrowieniu koncentruje si? praca ca?ej Komisji i sam Raport.
Zagro?enia i post?py
Mówi?c bardziej szczegó?owo, Raport ma na celu promowanie zaanga?owania Ko?cio?a w ?rygorystyczn?” reakcj? na plag? wykorzystywania, opart? na prawach cz?owieka i skoncentrowan? na osobach skrzywdzonych, zgodnie z niedawnymi reformami Ksi?gi VI Kodeksu Prawa Kanonicznego, która pi?tnuje przest?pstwo wykorzystywania jako naruszenie godno?ci osoby. Tekst dokumentuje zagro?enia i post?py w wysi?kach Ko?cio?a na rzecz ochrony dzieci. Gromadzi równie? zasoby i sprawdzone praktyki (best practices), którymi mo?na si? dzieli? w Ko?ciele powszechnym oraz jest narz?dziem Komisji do systematycznego raportowania ustaleń i zaleceń, aby dzieli? si? nimi z Papie?em, skrzywdzonymi, Ko?cio?ami lokalnymi i Ludem Bo?ym.
Raport wskazuje ponadto, ?e w krajach, które do?wiadczy?y bardzo z?o?onych kryzysów lub które rozwin??y dog??bny dialog publiczny na temat wykorzystywania, istnieje wyra?na tendencja do ustanawiania bardziej ustrukturyzowanych i elastycznych systemów radzenia sobie z przypadkami wykorzystywania w Ko?ciele. Ko?cio?y lokalne nale??ce do tej grupy – mi?dzy innymi w Irlandii, Francji, W?oszech i Polsce – opracowa?y ramy prawne i szkoleniowe wraz z aktywnym zaanga?owaniem osób skrzywdzonych i wspó?prac? z w?adzami cywilnymi.
Wi?kszy dost?p do informacji
W?ród ?potrzeb” odnotowanych w dokumencie znalaz?o si? lepsze promowanie dost?pu osób skrzywdzonych do informacji, aby unikn?? generowania nowej traumy. ?Nale?y opracowa? ?rodki gwarantuj?ce ka?dej osobie prawo do wszelkich informacji jej dotycz?cych”, zawsze ?zgodnie z przepisami i wymogami dotycz?cymi ochrony danych”, czytamy w tek?cie. Podkre?lono równie? potrzeb? ?skonsolidowania i wyja?nienia kompetencji poszczególnych dykasterii Kurii Rzymskiej, aby zagwarantowa? skuteczne, szybkie i rygorystyczne zarz?dzanie przypadkami wykorzystywania zg?aszanymi Stolicy Apostolskiej”, sugeruj?c znaczenie usprawnienia procedur - ?w uzasadnionych przypadkach” - dymisji lub usuni?cia osób zajmuj?cych odpowiedzialne stanowiska. Wed?ug raportu potrzebny jest równie? ?dalszy rozwój Magisterium Ko?cio?a odno?nie do jego pos?ugi na polu ochrony”; przeanalizowanie szkód i polityki odszkodowań w celu promowania rygorystycznego podej?cia do wymogu zado??uczynienia; oraz promowanie rozwoju akademickiego i odpowiednich zasobów dla osób, które chc? si? zajmowa? ochron?.
Analizy dotycz?ce Ko?cio?ów lokalnych
W drugiej cz??ci raportu rocznego skupiono si? na Ko?cio?ach lokalnych i przedstawiono analiz? szeregu instytucji ko?cielnych. Po pierwsze, Komisja uznaje znaczenie towarzyszenia lokalnym zwierzchnikom ko?cielnym w ich odpowiedzialno?ci za wdra?anie polityki zapobiegania i reagowania. Nast?pnie zapewnia ?znormalizowan? wymian? danych” z lokalnymi biskupami i prze?o?onymi zakonnymi oraz wyja?nia, ?e przegl?d polityk i procedur dotycz?cych ochrony przez biskupów odbywa si? w ramach procesu ad limina, na specjalne ?yczenie Konferencji Episkopatu lub jednej z Grup Regionalnych Komisji.
Mówi?c dok?adniej, Komisja bada od 15 do 20 Ko?cio?ów lokalnych ka?dego roku, z zamiarem zbadania ca?ego Ko?cio?a w okresie 5-6 raportów rocznych. Ka?dy raport zawiera równie? analiz? wybranych instytutów zakonnych. Konferencje Episkopatu, o których mowa to: Meksyk, Papua Nowa Gwinea i Wyspy Salomona, Belgia, Kamerun. Konferencje, które odby?y wizyty ad limina w okresie sprawozdawczym to: Rwanda, Wybrze?e Ko?ci S?oniowej, Sri Lanka, Kolumbia, Tanzania, Demokratyczna Republika Konga, Zimbabwe, Zambia, Ghana, Republika Konga, Republika Po?udniowej Afryki, Botswana, Eswatini, Togo, Burundi. Instytuty zakonne to Misjonarki Matki Bo?ej Pocieszenia (?eńskie) i Zgromadzenie Ducha ?wi?tego (m?skie).
Brak struktur i pomocy
W swojej analizie Ko?cio?ów lokalnych Komisja zauwa?a, ?e ?podczas gdy niektóre instytucje i w?adze ko?cielne wykazuj? wyra?ne zaanga?owanie w ochron?, inne s? dopiero na pocz?tku przyjmowania instytucjonalnej odpowiedzialno?ci” za zjawisko wykorzystywania. W niektórych przypadkach Komisja stwierdza ?niepokoj?cy brak struktur sprawozdawczych i punktów pomocy” dla osób skrzywdzonych, zgodnie z wymogami Motu Proprio Vos estis lux mundi.
Brak równowagi w regionach kontynentalnych
Dane zebrane przez Komisj? w regionach kontynentalnych równie? wykazuj? pewn? nierównowag?. Podczas gdy z jednej strony niektóre obszary obu Ameryk, Europy i Oceanii skorzysta?y ze ?znacznych ?rodków dost?pnych na ochron?”, znaczna cz??? Ameryki ?rodkowej i Po?udniowej, Afryki i Azji ma ?niewiele specjalnie przeznaczonych na to ?rodków”. Dlatego Papieska Komisja uwa?a, ?e konieczne jest ?zwi?kszenie solidarno?ci mi?dzy Konferencjami Episkopatów ró?nych regionów”, ?zmobilizowanie zasobów w celu osi?gni?cia uniwersalnych standardów ochrony”, ?utworzenie o?rodków zg?aszania i pomocy skrzywdzonym” oraz ?rozwijanie prawdziwej kultury ochrony”.
Kuria Rzymska
W trzeciej sekcji skupiono si? na Kurii Rzymskiej, która jako ?sie? sieci” mog?aby stanowi? swego rodzaju centrum wymiany dobrych praktyk w dziedzinie ochrony dla innych Ko?cio?ów lokalnych: ?Ko?ció?”, stwierdza Raport, ?realizuj?c swoj? misj? promowania praw cz?owieka w spo?eczeństwie, aktywnie wspó?dzia?a z szeregiem populacji, którym musi zagwarantowa? odpowiednie standardy ochrony”.
Przejrzysto?? i gromadzenie informacji
Równie? Papieska Komisja ma na celu promowanie wspólnej wizji i gromadzenie wiarygodnych informacji w celu wspierania coraz wi?kszej przejrzysto?ci procedur i orzecznictwa Kurii Rzymskiej w odniesieniu do przypadków wykorzystania. Wskazuje si?, ?e Sekcja Dyscyplinarna Dykasterii Nauki Wiary publicznie udost?pni?a ograniczone informacje statystyczne na temat swojej dzia?alno?ci, a autorzy Raportu prosz? o dost?p do wi?kszej ilo?ci informacji. Inne wskazane dzia?ania obejmuj? ?informowanie o ró?nych obowi?zkach poszczególnych dykasterii w zakresie ochrony”; ?promowanie rozwoju wspólnych standardów w ca?ej Kurii Rzymskiej”; ?rozpowszechnianie podej?cia uwzgl?dniaj?cego traum? oraz skoncentrowanego na osobach skrzywdzonych”.
W kwestii Caritas
Raport roczny przedstawia równie? wyniki badań dotycz?cych organizacji Caritas: Caritas Internationalis, na poziomie uniwersalnym; Caritas Oceania, na poziomie regionalnym; Caritas Chile, na poziomie krajowym; Caritas Nairobi, na poziomie diecezjalnym. Uznaje ?wielk? z?o?ono??” misji prowadzonej przez Caritas i post?py poczynione w ostatnich latach w dziedzinie ochrony; jednocze?nie istniej? ?du?e ró?nice w praktykach ochrony mi?dzy ró?nymi instytucjami”. Ta ostatnia kwestia jest przedmiotem troski Komisji.
Inicjatywa Memorare
W raporcie po?wi?cono równie? miejsce inicjatywie Memorare, która w ci?gu ostatnich dziesi?ciu lat zebra?a fundusze od Konferencji Episkopatu i zakonów, aby pomóc Ko?cio?om o mniejszych zasobach. Celem Memorare jest rozwój na pó?kuli po?udniowej o?rodków sprawozdawczo?ci i pomocy, mo?liwo?ci szkolenia na poziomie lokalnym sieci specjalistów w zakresie ochrony. Raport informuje, ?e w 2023 r. Komisja otrzyma?a na rzecz Memorare pierwsz? roczn? darowizn? w wysoko?ci 500 000 euro od Konferencji Episkopatu W?och (przy ca?kowitym zobowi?zaniu w wysoko?ci 1 500 000 euro); 35 000 euro od zgromadzeń zakonnych; pierwsz? roczn? darowizn? w wysoko?ci 100 000 dolarów od Fundacji Papieskiej (przy trzyletnim zobowi?zaniu w wysoko?ci 300 000 dolarów). Ponadto inicjatywa otrzyma?a zobowi?zanie od Konferencji Episkopatu Hiszpanii do wspierania projektów wybranych zgodnie z zaleceniami Komisji w wysoko?ci 300 000 USD rocznie (??cznie 900 000 USD w ci?gu trzech lat).
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.