Watykan opublikowa? dokument roboczy na synod nt. synodalno?ci
Publikujemy krótk? prezentacj? Instrumentum laboris na Drug? Sesj? XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów
W 2021 roku Ko?ció? Bo?y zosta? zwo?any na Synod (por.Dokument przygotowawczy, nr 1). Od tego czasu Ko?cio?y lokalne, wyra?aj?ce jedno?? i powszechno?? Ko?cio?a katolickiego, przyj??y zaproszenie do zastanowienia si? do jakich kroków Bóg wzywa swój Ko?ció?. Tak wczoraj, jak i dzi?, chodzi o g?oszenie Dobrej Nowiny o Jezusie Chrystusie, który zbawia ?wiat, uzdrawia go i prowadzi do doskona?ego wype?nienia. Wspólne ¨C to znaczy ?synodalne¡± ¨C pod??anie drog? wskazan? przez Jezusa jest warunkiem, aby wszyscy w Ko?ciele, ?yj?c w komunii, uczestniczyli we wspólnej misji.
Instrumentum laboris (IL) jest przede wszystkim, jak sama nazwa wskazuje, ?narz?dziem pracy¡± dla cz?onków zgromadzenia, które spotka si? w Rzymie w pa?dzierniku przysz?ego roku (2-27).
Nie jest to tekst, który zawiera gotowe odpowiedzi, ani te? dokument, który ma poruszy? wszystkie kwestie zwi?zane z potrzeb? stawania si? bardziej ?synodalnym w misji¡±. Jest to tekst bazowy, wypracowany, ale zasadniczy, pomy?lany, aby zach?ci? do modlitwy, dialogu, rozeznania, osi?gania konsensusu, pocz?wszy od pewnych zbie?no?ci uzyskanych w drodze, w perspektywie przed?o?enia Ojcu ?wi?temu dokumentu ko¨½cowego XVI Zgromadzenia.
Tekst mo?na oczywi?cie wykorzysta? w najbli?szych miesi?cach w ró?nych realiach ko?cielnych, aby zach?ci? do uczestnictwa ca?ego Ludu Bo?ego w zadaniu powierzonym cz?onkom Zgromadzenia poprzez modlitw? i dzielenie intencji.
Bior?c pod uwag? przebyt? dotychczas drog?, a w szczególno?ci wk?ad, jaki Ko?cio?y wnios?y po sprawozdaniu podsumowuj?cym I sesj?, Instrumentum laboris na II sesj? XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów przedstawia pewne wskazówki i propozycje dotycz?ce sposobu, w jaki Ko?ció? jako ca?o??, Ko?cio?y lokalne i grupy Ko?cio?ów mog? i b?d? w stanie odpowiedzie? na potrzeb? ?synodalno?ci w misji¡±.
Dlatego Instrumentum laboris nale?y odczytywa? w ramach ca?ego procesu synodalnego zainicjowanym w 2021 roku i w ci?g?o?ci z nim: poczynaj?c od konsultacji z Ko?cio?ami lokalnymi, poprzez zgromadzenia krajowe i kontynentalne, Pierwsz? Sesj? Zgromadzenia Synodu Biskupów, Sprawozdanie podsumowuj?ce, Mi?dzynarodowe Spotkanie ?Proboszczowie dla Synodu¡± oraz powo?anie dziesi?ciu grup studyjnych, którym Ojciec ?wi?ty powierzy? zadanie pog??bienia wielu tematów, uwzgl?dniaj?c w ten sposób niektóre wskazania Pierwszej Sesji i rozpoczynaj?c ju? ?faz? wdra?ania¡± procesu synodalnego, przewidzian? w konstytucji apostolskiej Episcopalis Communio.
IL sk?ada si? z pi?ciu cz??ci. Po Wprowadzeniu, IL rozpoczyna si? sekcj? po?wi?con? Fundamentom rozumienia synodalno?ci, która przywo?uje ?wiadomo?? zdobyt? w drodze i potwierdzon? przez Pierwsz? Sesj?. Nast?pnie nast?puj? trzy ?ci?le powi?zane ze sob? cz??ci, na?wietlaj?ce misyjne ?ycie synodalne Ko?cio?a z ró?nych perspektyw: I) perspektywa relacji - z Panem, mi?dzy bra?mi i siostrami oraz mi?dzy Ko?cio?ami ¨C które podtrzymuj? ?ywotno?? Ko?cio?a o wiele bardziej radykalnie ni? jego struktury; II) perspektywa dróg, które wspieraj? i od?ywiaj? konkretnie dynamizm relacji; III) perspektywa miejsc, które wbrew pokusie abstrakcyjnego uniwersalizmu mówi? o konkretno?ci kontekstów, w których relacje s? uciele?niane, z ich ró?norodno?ci?, wielo?ci? i wzajemnymi powi?zaniami oraz z ich zakorzenieniem w ?ród?owym fundamencie wyznania wiary. Ka?da z tych cz??ci b?dzie przedmiotem modlitwy, wymiany i rozeznania w jednym z modu?ów, które b?d? wyznacza? prace drugiej sesji.
Wprowadzenie
Wprowadzenie przypomina drog? przebyt? do tej pory i dzi?kuje Bogu za owoce, które proces synodalny ju? przyniós?. Owoce te s? rozpoznawalne w Ko?ciele, który jawi si? jako ?ywy i w ruchu. W?ród nich jest powszechne stosowanie synodalnej metodologii ?rozmów w Duchu¡±. Nast?pnie dokument odwo?uje si? do fragmentu z Ksi?gi proroka Izajasza, który opisuje uczt? przygotowan? przez Pana dla wszystkich narodów, symbol wspólnoty i komunii. Temat ten jest powi?zany z misj? Ko?cio?a, aby nie?? nadziej? i zbawienie ludzko?ci, zw?aszcza tym, którzy cierpi?. Droga synodalna, która rozpocz??a si? w 2021 r., jest postrzegana jako sposobno?? do odnowienia Ludu Bo?ego w jego misji, zakorzenionej we wspólnej to?samo?ci chrzcielnej i ró?norodno?ci kontekstów ko?cielnych.
W centrum refleksji znajduje si? pytanie przewodnie: ?Jak by? synodalnym Ko?cio?em w misji?¡±. Dokument podkre?la, ?e nie chodzi tylko o popraw? struktur i procedur ko?cielnych, ale o odnowienie zaanga?owania misyjnego wszystkich. Wymaga to g??bokiego zrozumienia synodalno?ci i ci?g?ego nawracania si?. Wreszcie, wprowadzenie przypomina, ?e II Sesja XVI Zgromadzenia nie mo?e by? oddzielona od I Sesji: obie Sesje s? w ci?g?o?ci ?a przede wszystkim s? cz??ci? szerszego procesu, który, na podstawie tego, co wskazuje Konstytucja Apostolska Episcopalis communio, nie zako¨½czy si? z up?ywem pa?dziernika 2024 roku¡±.
Fundamenty (nr 1-21).
Podczas Drugiej Sesji Zgromadzenie b?dzie zaanga?owane w dyskusj? na temat fundamentów determinuj?cych drog? nawrócenia i reformy, któr? Lud Bo?y zamierza pod??a?, aby by? coraz bardziej synodalnym w misji, harmonizuj?c ró?norodno?? i ró?nice, we wzajemno?ci mi?dzy m??czyznami i kobietami, na drodze ci?g?ego nawrócenia i reformy.
Rozdzia? ten proponuje horyzont, w którym mo?na umie?ci? refleksje i propozycje duszpasterskie i teologiczne, badaj?c fundamenty misyjnego Ko?cio?a synodalnego, w szczególno?ci jego to?samo?? jako Ludu Bo?ego i sakramentu jedno?ci. Wizja ta jest zakorzeniona w ?ywej tradycji Ko?cio?a i wyra?a si? w zbie?no?ciach, które pojawi?y si? na drodze synodalnej. Synodalno?? jest postrzegana jako droga nawrócenia i reformy, ukierunkowana na misj? i uczestnictwo wszystkich ochrzczonych. Ko?ció? jest powo?any do bycia znakiem jedno?ci i narz?dziem pojednania w ?wiecie naznaczonym podzia?ami i konfliktami. Wymaga to odnowionego rozumienia komunii eklezjalnej i zaanga?owania w prze?ywanie synodalno?ci we wszystkich jej wymiarach. W tym rozdziale wiele miejsca po?wi?cono refleksji nad rol? kobiet w Ko?ciele. Rzeczywi?cie, wk?ad zebrany na wszystkich etapach procesu podkre?la potrzeb? pe?niejszego uznania charyzmatów, powo?ania i roli kobiet we wszystkich sferach ?ycia Ko?cio?a jako niezb?dnego kroku do promowania zdrowej wzajemno?ci relacyjnej.
Podczas zgromadzenia
Poprzez do?wiadczenie ?rozmowy w Duchu¡± ¨C prze?ywanej ju? podczas Pierwszej Sesji ¨C i w pog??bieniu tych perspektyw, Zgromadzenie b?dzie wezwane do zweryfikowania istnienia autentycznego konsensusu ko?cielnego w tych fundamentalnych aspektach ?ycia Ludu Bo?ego, w szczególno?ci w odniesieniu do niektórych konkretnych postulatów dotycz?cych wzmocnienia pozycji kobiet w Ko?ciele, i do uzewn?trznienia go.
TRZY G?ÓWNE CZ??CI
Cz??? I - RELACJE (nr 22-50)
Na fundamentach okre?lonych w pierwszej cz??ci dokumentu nale?y zbada? i zweryfikowa? relacje, które pozwalaj? Ko?cio?owi by? synodalnym w misji. Mowa o relacji z Bogiem Ojcem, w Jezusie Chrystusie i w Duchu ?wi?tym, sakramentalnie wyra?one w drodze inicjacji chrze?cija¨½skiej. Chodzi o relacj? mi?dzy m??czyznami i kobietami we wspólnocie, w której Duch ?wi?ty daje ka?dej osobie zdolno?? do dzia?ania, w najró?niejszy sposób, dla dobra wszystkich (charyzmaty); w której s? osoby powo?ane do pe?nienia ró?nych pos?ug (pos?ugi); w której poprzez sakrament ?wi?ce¨½ niektórzy s? powo?ani do uczestnictwa w kap?a¨½stwie Chrystusa, pasterza i g?owy, jako wy?wi?ceni szafarze. Od relacji mi?dzy wiernymi do relacji mi?dzy Ko?cio?ami w ?wiecie i dla ?wiata, który po?ród tak wielu sprzeczno?ci poszukuje sprawiedliwo?ci, pokoju, nadziei wi?kszej ni? ta ograniczona do tera?niejszo?ci lub mniej lub bardziej bliskiej przysz?o?ci.
Witalno?? Ko?cio?a wykracza poza jego struktury i dlatego zaprasza do piel?gnowania autentycznych i g??bokich relacji. Relacje s? podstaw? ?ycia synodalnego i misyjnego Ko?cio?a, co wyra?a si? w komunii i uczestnictwie wszystkich cz?onków Ludu Bo?ego w jednej misji. Z drugiej strony, Ko?ció? relacyjny to przes?anie p?yn?ce ze sprawozda¨½ Ko?cio?ów lokalnych, a w szczególno?ci z g?osu m?odych ludzi, którzy domagaj? si? Ko?cio?a relacji, a nie struktur, nie biurokratycznego, ale opartego na relacjach, które rozbudzaj? i s? prze?ywane w dynamice i na ró?nych drogach.
Podczas Zgromadzenia
Zgromadzenie b?dzie mog?o udzieli? wskazówek na tematy takie jak: inicjacja chrze?cija¨½ska, uznanie i promocja charyzmatów i pos?ug, relacja mi?dzy biskupem, prezbiterem i diakonami w Ko?ciele lokalnym; ponadto analiza typologii pos?ug opartych na sakramencie chrztu i propozycja wprowadzenia nowych pos?ug, takich jak ?s?uchanie i towarzyszenie¡±. B?dzie to równie? sposobno?? do zg??bienia koncepcji ?wymiany darów¡± w sferze ekumenicznej oraz w dialogu z innymi tradycjami religijnymi i ca?? ludzko?ci?.
Cz??? II ¨C DROGI (nr 51-79)
Nast?pnie przedmiotem rozwa?a¨½ b?d? drogi, na których mo?liwe jest dbanie o relacje i rozwijanie ich w sposób chrze?cija¨½ski, dla dobra misji. Przede wszystkim drogi formacji, na wszystkich poziomach ?ycia Ko?cio?a. IL przypomina, ?e ?nie ma misji bez kontekstu, nie ma Ko?cio?a bez zakorzenienia w konkretnym miejscu, z jego specyfik? kulturow? i uwarunkowaniami historycznymi. Dlatego nie jest mo?liwe przygotowanie abstrakcyjnych planów formacyjnych¡±. W?ród dróg, które nale?y zbada?, s? sposoby i kryteria, dzi?ki którym mo?na nada? konkretn? form? ?rozeznaniu wspólnotowemu¡±, pozwalaj?cemu w ró?nych sytuacjach s?ucha? ?tego, co Duch ?wi?ty mówi do Ko?cio?ów¡±. Pozwala ono dokonywa? konsekwentnych wyborów, podejmuj?c odpowiednie decyzje, wyra?aj?c odpowiedzialno?? i uczestnictwo wszystkich oraz szczególne zadanie tych, którzy pe?ni? pos?ug? w?adzy. W?ród dróg, którymi nale?y pod??a?, s? takie, które pozwol? pe?ni?cym odpowiedzialno?ci ko?cielne w przejrzysty sposób zdawa? spraw? ze swoich dzia?a¨½ dla dobra Ko?cio?a i misji (cz??? II, nr 51-79).
Podczas Zgromadzenia
Zgromadzenie jest wezwane do zaproponowania konkretnych sposobów odpowiedzi na te wymagania dotycz?ce formacji, rozeznania wspólnotowego i przejrzysto?ci, odpowiedzialno?ci i oceny, bior?c pod uwag? jedno?? Ko?cio?a katolickiego i ró?norodno?? kontekstów.
Cz??? III ¨C MIEJSCA (nr 80-108)
Relacje i drogi kszta?tuj? si? w miejscach. ?Miejsce¡± nie jest po prostu definiowane w kategoriach geograficznych lub czysto przestrzennych. Przypomina ono raczej konkretno??, a jednocze?nie kontekstualny charakter kultury, która je charakteryzuje, oraz dynamiczn?, mobiln? specyfik? ludzkiej kondycji. Instrumentum laboris analizuje konkretne konteksty, w których urzeczywistniaj? si? relacje, uznaj?c ró?norodno?? i wielo?? do?wiadcze¨½ ko?cielnych. Dokument zach?ca nas do przezwyci??enia statycznej wizji miejsc i wyj?cia poza obraz piramidalnych relacji mi?dzy ró?nymi rzeczywisto?ciami ko?cielnymi (parafia, diecezja lub eparchia, prowincja ko?cielna, Ko?ció? powszechny). Ko?ció?, jeden i powszechny, ?yje ?w miejscach¡± i ?z miejsc¡±, w dynamicznym obiegu (lub ?wzajemnym przenikaniu si?¡±). Unikaj?c zarówno rozmycia jak i partykularyzmu, a tak?e tendencji do homogenizacji i sp?aszczania, wielkie tematy dialogu ekumenicznego, dialogu mi?dzyreligijnego i dialogu z kulturami wpisuj? si? w ten horyzont.
Podczas Zgromadzenia
Zgromadzenie b?dzie wi?c mog?o stawi? czo?a takim tematom, jak ?ycie Ko?cio?a lokalnego (w szczególno?ci promocja organów uczestnictwa), wi?zi mi?dzy Ko?cio?ami i ich biskupami (konferencje episkopatów, wschodnie struktury hierarchiczne, sobory partykularne), s?u?ba na rzecz jedno?ci Biskupa Rzymu w Ko?ciele synodalnym (w tym kontek?cie pojawia si? tak?e refleksja nad rozwojem, jaki przeszed? Synod Biskupów w ostatnich latach i poszukiwanie form sprawowania pos?ugi Piotrowej otwartych na ?now? sytuacj?¡± drogi ekumenicznej, ku widzialnej jedno?ci chrze?cijan).
Zako¨½czenie (nr 109-112)
Dokument ko¨½czy si? przypomnieniem, ?e ka?de z zawartych w nim pyta¨½ ma s?u?y? Ko?cio?owi, a poprzez dzia?anie ma by? szans? na uleczenie najg??bszych ran naszych czasów. Przypomina, ?e ?wiat jest sakramentalnym znakiem obecno?ci, która go przekracza i o?ywia; miejscem, w którym wszystko jest po??czone i naznaczone pragnieniem drugich. Wszystko jest wezwaniem do relacji i ?wiadectwem braku samowystarczalno?ci. Dokument ko¨½czy si? zaproszeniem do kontynuowania w?drówki jako pielgrzymi nadziei.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.