Dokument ko¨½cowy Synodu Biskup¨®w o Amazonii
Dokument ko¨½cowy podejmuje takie tematy jak: misja, inkulturacja, ekologia integralna, obrona ludów tubylczych, obrz?dek amazo¨½ski, rola kobiet i nowe pos?ugi przede wszystkim na terenach, gdzie jest trudny dost?p do Eucharystii. Du?y nacisk k?adzie na konieczno?? nawrócenia: integralnego, duszpasterskiego, kulturowego, ekologicznego i synodalnego. Podkre?lono, ?e jest to ?owoc otwartej, wolnej i pe?nej szacunku wymiany opinii¡±, która mia?a miejsce w ci?gu trzech tygodni synodalnego spotkania wyznaczaj?cego nowe drogi dla Ko?cio?a w Amazonii i ekologii integralnej.
Ju? na pocz?tku dokument wzywa do ?integralnego nawrócenia¡± poprzez prosty i skromny styl ?ycia na wzór ?w. Franciszka z Asy?u, zatroskanego o ?wspólny dom¡±, który jest dzie?em Stwórcy. Mowa jest tak?e o cierpieniu Amazonii wyra?aj?cym si? w krzyku wyniszczanej ziemi i wo?aniu ubogich. Dokument jasno mówi o ró?nych formach przemocy uderzaj?cych dzi? w amazo¨½sk? ziemi?, m.in. o prywatyzacji dóbr naturalnych, agresywnych modelach wydobywczych, deforestacji, rosn?cym zanieczyszczeniu ?rodowiska, a tak?e wzro?cie przest?pczo?ci, przemycie narkotyków czy handlu ?ywym towarem. Du?o uwagi po?wi?ca problemowi migracji, tak?e do wielkich miast. Proponuje si? utworzenie grup misyjnych, które we wspó?pracy z miejscowymi parafiami stara?yby si? dotrze? do ludzi wykorzenionych ze swej ziemi, oferuj?c im inkulturowan? liturgi?, tym samym przyczyniaj?c si? do ich integracji w nowej wspólnocie.
Centralnym poj?ciem w dokumencie jest ?nawrócenie duszpasterskie¡±. Przypomina si?, ?e misja i ewangelizacja nie jest czym? fakultatywnym, poniewa? dzia?anie misyjne i g?oszenie Jezusa jest paradygmatem dzia?ania Ko?cio?a. Uczestnicy synodu podkre?laj?, ?e rzecz? konieczn? jest przej?cie od duszpasterstwa ?odwiedzin¡± do duszpasterskiej ?obecno?ci i blisko?ci¡±. Dokument proponuje, by zgromadzenia zakonne na ca?ym ?wiecie utworzy?y, co najmniej jedn? wysuni?t? placówk? misyjn?, w którymkolwiek z krajów le??cych w Amazonii. W tym kontek?cie przypomniano ofiar? tak wielu misjonarzy, którzy oddali swe ?ycie, g?osz?c Ewangeli? na tym terenie. Wskazano te? na konieczno?? prowadzenia dialogu ekumenicznego i mi?dzyreligijnego, a tak?e pilnego wypracowania specyficznego duszpasterstwa ludów tubylczych. Wskazano na swoist? ?opcj? preferencyjn? na rzecz tubylców¡±, przypominaj?c o konieczno?ci budzenia rodzimych powo?a¨½, poniewa? Amazonia powinna by? ewangelizowana równie? przez rodowitych mieszka¨½ców tego regionu. W tym kontek?cie pojawia si? propozycja prowadzenia ?odnowionej i odwa?nej misji¡± w?ród m?odzie?y.
Dokument podejmuje te? temat konieczno?ci ?nawrócenia kulturowego¡±. Dwa wa?ne narz?dzia na tej drodze to inkulturacja i mi?dzykulturowo??. Wskazuje si? na konieczno?? wypracowania india¨½skiej teologii oraz docenienia pobo?no?ci ludowej, która nieraz musi zosta? ?oczyszczona¡±, tak by prowadzi? do spotkania z Jezusem. Zamiast negatywnej kolonizacji i prozelityzmu proponuje si? inkulturowane g?oszenie, b?d?ce w stanie dostrzec i doceni? ziarna S?owa obecne w kulturze amazo¨½skiej.
Mocno wybrzmiewa te? stwierdzenie, ?e Ko?ció? staje si? realnym sprzymierze¨½cem ludów Amazonii w walce o ich godno?? i poszanowanie ich praw. Ojcowie synodalni proponuj? utworzenie ko?cielnych o?rodków badawczych, które zajm? si? studiowaniem tradycji, j?zyków, wierze¨½ i aspiracji ludów tubylczych, przyczyniaj?c si? tym samy do rozwoju dzie? edukacyjnych wychodz?cych od ich to?samo?ci i kultury. To do?wiadczenie nale?y rozci?gn?? równie? na poznawanie medycyny naturalnej stosowanej przez amazo¨½skie ludy. Zarazem Ko?ció? zobowi?zuje si? zapewni? pomoc medyczn? wsz?dzie tam, gdzie pa¨½stwo nie dociera. Dokument sugeruje te? utworzenie Sieci Ko?cielnej Komunikacji Amazo¨½skiej, która promowa?aby edukacj? dwuj?zyczn? tak?e na odleg?o??.
Osobny rozdzia? ojcowie synodalni po?wi?caj? ?nawróceniu ekologicznemu¡±. W punkcie wyj?cia stwierdzaj?, ?e stoimy w obliczu bezprecedensowego kryzysu spo?eczno-?rodowiskowego. Ekologi? ??cz? z trosk? o ubogich. Zalecaj? poszukiwanie wzorców sprawiedliwego i solidarnego rozwoju. Przypominaj?, ?e obrona praw cz?owieka jest wymogiem naszej wiary. Uznaj?, ?e kluczow? rol? w ochronie przyrody Amazonii musz? odgrywa? ?yj?ce tam ludy, których Ko?ció? chce by? sprzymierze¨½cem.
Ojcowie synodalni u?ywaj? te? poj?cia grzech ekologiczny. Wskazuj? na mi?dzynarodow? odpowiedzialno?? za przysz?o?? przyrody w Amazonii. Mówi? te? o potrzebie uregulowania d?ugów zaci?gni?tych przez niektóre kraje wzgl?dem Amazonii, nie precyzuj?c jednak, o jakie kraje tu chodzi. Sugeruj? natomiast stworzenie ?wiatowego funduszu na rzecz wspólnot amazo¨½skich. Uczestnicy synodu apeluj? te? o drastyczne ograniczenie emisji dwutlenku w?gla i innych gazów wp?ywaj?cych na zmian? klimatu. Zwracaj? uwag? na potrzeb? zapewniania wszystkim dost?pu do wody pitnej. W tym kontek?cie wysuwaj? równie? postulat ustanowienia amazo¨½skiego obserwatorium spo?eczno-duszpasterskiego oraz utworzenie biura amazo¨½skiego przy watyka¨½skiej Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Cz?owieka.
W ostatnim rozdziale dokumentu ko¨½cowego ojcowie synodalni zajmuj? si? nowymi drogami ?nawrócenia synodalnego¡±. Apeluj? o przezwyci??enie klerykalizmu i umocnienie kultury dialogu, s?uchania i rozeznania. Postulowana przez nich synodalno?? mia?aby si? wyra?a? w wi?kszym zaanga?owaniu ?wieckich w pos?ugi i odpowiedzialno?? za Ko?ció?. Tam gdzie tego wymaga sytuacja biskup móg?by powierza? odpowiedzialno?? za duszpasterstwo we wspólnocie równie? ?wieckim.
Wiele miejsca po?wi?cono te? roli kobiet. Dokument postuluje ich równouprawnienie w dopuszczaniu do pos?ug nie zwi?zanych z kap?a¨½stwem. Z tego wzgl?du zaleca si? mi?dzy innymi rewizj? nauczania ?w. Paw?a VI na temat pos?ug lektora i akolity. Zauwa?ono, ?e podczas konsultacji przed synodem cz?sto pojawia?o si? ?yczenie, by ?wi?cenia diakonatu sta?ego udziela? równie? kobietom. Sam synod nie wyst?puje z tym postulatem. W dokumencie przyznaje si? jedynie, ?e wiele na ten temat rozmawiano. Przypomina si?, ?e w 2016 r. Franciszek powo?a? komisj? maj?c? zbada?, czy w historii Ko?cio?a rzeczywi?cie istnia? diakonat kobiet. Uczestnicy synodu chc? si? podzieli? z komisj? swymi do?wiadczeniami i czekaj? na ostateczne rezultaty jej bada¨½.
Synod wyra?a te? trosk? o rozwój amazo¨½skiego ?ycia konsekrowanego w oparciu o miejscowe powo?ania. Zaleca si? równie? umocnienie istniej?cego ju? diakonatu sta?ego m??czyzn, wi?ksz? trosk? o formacj? zarówno diakonów, jak i kap?anów, równie? z uwzgl?dnieniem elementów ekologii i miejscowej kultury.
Dokument ko¨½cowy synodu podejmuje te? w ko¨½cu bolesny problem niektórych wspólnot tubylczych, które pozbawione s? sta?ej obecno?ci kap?ana. Biskupi w sposób jednoznaczny doceniaj? znaczenie celibatu i zalecaj? gor?c? modlitw? o liczne powo?ania. Maj?c jednak na wzgl?dzie potrzeby wspólnot pozbawionych pos?ugi sakramentalnej, synod wnioskuje o ustalenie kryteriów i dyspozycji, na podstawie których mo?na by udziela? ?wi?ce¨½ kap?a¨½skich diakonom sta?ym, którzy pos?ugiwaliby w najodleglejszych regionach Amazonii. Dokument precyzuje, ?e zdaniem niektórych uczestników synodu kwestia ta powinna by? omawiana na szczeblu Ko?cio?a powszechnego, a nie na synodzie regionalnym.
Uczestnicy synodu postuluj? te? utworzenie katolickiego uniwersytetu Amazonii oraz posynodalnej instytucji ko?cielnej obejmuj?cej wszystkie Ko?cio?y lokalne w tym regionie. W jej ramach powinna te? powsta? komisja, która przeanalizowa?aby mo?liwo?? ustanowienia amazo¨½skiego obrz?dku liturgii. W tym kontek?cie wskazano te? potrzeb? t?umaczenia tekstów biblijnych i liturgicznych na kolejne j?zyki tubylcze.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.
