Dokument końcowy Synodu Biskupów o Amazonii
Dokument końcowy podejmuje takie tematy jak: misja, inkulturacja, ekologia integralna, obrona ludów tubylczych, obrz?dek amazoński, rola kobiet i nowe pos?ugi przede wszystkim na terenach, gdzie jest trudny dost?p do Eucharystii. Du?y nacisk k?adzie na konieczno?? nawrócenia: integralnego, duszpasterskiego, kulturowego, ekologicznego i synodalnego. Podkre?lono, ?e jest to ?owoc otwartej, wolnej i pe?nej szacunku wymiany opinii”, która mia?a miejsce w ci?gu trzech tygodni synodalnego spotkania wyznaczaj?cego nowe drogi dla Ko?cio?a w Amazonii i ekologii integralnej.
Ju? na pocz?tku dokument wzywa do ?integralnego nawrócenia” poprzez prosty i skromny styl ?ycia na wzór ?w. Franciszka z Asy?u, zatroskanego o ?wspólny dom”, który jest dzie?em Stwórcy. Mowa jest tak?e o cierpieniu Amazonii wyra?aj?cym si? w krzyku wyniszczanej ziemi i wo?aniu ubogich. Dokument jasno mówi o ró?nych formach przemocy uderzaj?cych dzi? w amazońsk? ziemi?, m.in. o prywatyzacji dóbr naturalnych, agresywnych modelach wydobywczych, deforestacji, rosn?cym zanieczyszczeniu ?rodowiska, a tak?e wzro?cie przest?pczo?ci, przemycie narkotyków czy handlu ?ywym towarem. Du?o uwagi po?wi?ca problemowi migracji, tak?e do wielkich miast. Proponuje si? utworzenie grup misyjnych, które we wspó?pracy z miejscowymi parafiami stara?yby si? dotrze? do ludzi wykorzenionych ze swej ziemi, oferuj?c im inkulturowan? liturgi?, tym samym przyczyniaj?c si? do ich integracji w nowej wspólnocie.
Centralnym poj?ciem w dokumencie jest ?nawrócenie duszpasterskie”. Przypomina si?, ?e misja i ewangelizacja nie jest czym? fakultatywnym, poniewa? dzia?anie misyjne i g?oszenie Jezusa jest paradygmatem dzia?ania Ko?cio?a. Uczestnicy synodu podkre?laj?, ?e rzecz? konieczn? jest przej?cie od duszpasterstwa ?odwiedzin” do duszpasterskiej ?obecno?ci i blisko?ci”. Dokument proponuje, by zgromadzenia zakonne na ca?ym ?wiecie utworzy?y, co najmniej jedn? wysuni?t? placówk? misyjn?, w którymkolwiek z krajów le??cych w Amazonii. W tym kontek?cie przypomniano ofiar? tak wielu misjonarzy, którzy oddali swe ?ycie, g?osz?c Ewangeli? na tym terenie. Wskazano te? na konieczno?? prowadzenia dialogu ekumenicznego i mi?dzyreligijnego, a tak?e pilnego wypracowania specyficznego duszpasterstwa ludów tubylczych. Wskazano na swoist? ?opcj? preferencyjn? na rzecz tubylców”, przypominaj?c o konieczno?ci budzenia rodzimych powo?ań, poniewa? Amazonia powinna by? ewangelizowana równie? przez rodowitych mieszkańców tego regionu. W tym kontek?cie pojawia si? propozycja prowadzenia ?odnowionej i odwa?nej misji” w?ród m?odzie?y.
Dokument podejmuje te? temat konieczno?ci ?nawrócenia kulturowego”. Dwa wa?ne narz?dzia na tej drodze to inkulturacja i mi?dzykulturowo??. Wskazuje si? na konieczno?? wypracowania indiańskiej teologii oraz docenienia pobo?no?ci ludowej, która nieraz musi zosta? ?oczyszczona”, tak by prowadzi? do spotkania z Jezusem. Zamiast negatywnej kolonizacji i prozelityzmu proponuje si? inkulturowane g?oszenie, b?d?ce w stanie dostrzec i doceni? ziarna S?owa obecne w kulturze amazońskiej.
Mocno wybrzmiewa te? stwierdzenie, ?e Ko?ció? staje si? realnym sprzymierzeńcem ludów Amazonii w walce o ich godno?? i poszanowanie ich praw. Ojcowie synodalni proponuj? utworzenie ko?cielnych o?rodków badawczych, które zajm? si? studiowaniem tradycji, j?zyków, wierzeń i aspiracji ludów tubylczych, przyczyniaj?c si? tym samy do rozwoju dzie? edukacyjnych wychodz?cych od ich to?samo?ci i kultury. To do?wiadczenie nale?y rozci?gn?? równie? na poznawanie medycyny naturalnej stosowanej przez amazońskie ludy. Zarazem Ko?ció? zobowi?zuje si? zapewni? pomoc medyczn? wsz?dzie tam, gdzie państwo nie dociera. Dokument sugeruje te? utworzenie Sieci Ko?cielnej Komunikacji Amazońskiej, która promowa?aby edukacj? dwuj?zyczn? tak?e na odleg?o??.
Osobny rozdzia? ojcowie synodalni po?wi?caj? ?nawróceniu ekologicznemu”. W punkcie wyj?cia stwierdzaj?, ?e stoimy w obliczu bezprecedensowego kryzysu spo?eczno-?rodowiskowego. Ekologi? ??cz? z trosk? o ubogich. Zalecaj? poszukiwanie wzorców sprawiedliwego i solidarnego rozwoju. Przypominaj?, ?e obrona praw cz?owieka jest wymogiem naszej wiary. Uznaj?, ?e kluczow? rol? w ochronie przyrody Amazonii musz? odgrywa? ?yj?ce tam ludy, których Ko?ció? chce by? sprzymierzeńcem.
Ojcowie synodalni u?ywaj? te? poj?cia grzech ekologiczny. Wskazuj? na mi?dzynarodow? odpowiedzialno?? za przysz?o?? przyrody w Amazonii. Mówi? te? o potrzebie uregulowania d?ugów zaci?gni?tych przez niektóre kraje wzgl?dem Amazonii, nie precyzuj?c jednak, o jakie kraje tu chodzi. Sugeruj? natomiast stworzenie ?wiatowego funduszu na rzecz wspólnot amazońskich. Uczestnicy synodu apeluj? te? o drastyczne ograniczenie emisji dwutlenku w?gla i innych gazów wp?ywaj?cych na zmian? klimatu. Zwracaj? uwag? na potrzeb? zapewniania wszystkim dost?pu do wody pitnej. W tym kontek?cie wysuwaj? równie? postulat ustanowienia amazońskiego obserwatorium spo?eczno-duszpasterskiego oraz utworzenie biura amazońskiego przy watykańskiej Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Cz?owieka.
W ostatnim rozdziale dokumentu końcowego ojcowie synodalni zajmuj? si? nowymi drogami ?nawrócenia synodalnego”. Apeluj? o przezwyci??enie klerykalizmu i umocnienie kultury dialogu, s?uchania i rozeznania. Postulowana przez nich synodalno?? mia?aby si? wyra?a? w wi?kszym zaanga?owaniu ?wieckich w pos?ugi i odpowiedzialno?? za Ko?ció?. Tam gdzie tego wymaga sytuacja biskup móg?by powierza? odpowiedzialno?? za duszpasterstwo we wspólnocie równie? ?wieckim.
Wiele miejsca po?wi?cono te? roli kobiet. Dokument postuluje ich równouprawnienie w dopuszczaniu do pos?ug nie zwi?zanych z kap?aństwem. Z tego wzgl?du zaleca si? mi?dzy innymi rewizj? nauczania ?w. Paw?a VI na temat pos?ug lektora i akolity. Zauwa?ono, ?e podczas konsultacji przed synodem cz?sto pojawia?o si? ?yczenie, by ?wi?cenia diakonatu sta?ego udziela? równie? kobietom. Sam synod nie wyst?puje z tym postulatem. W dokumencie przyznaje si? jedynie, ?e wiele na ten temat rozmawiano. Przypomina si?, ?e w 2016 r. Franciszek powo?a? komisj? maj?c? zbada?, czy w historii Ko?cio?a rzeczywi?cie istnia? diakonat kobiet. Uczestnicy synodu chc? si? podzieli? z komisj? swymi do?wiadczeniami i czekaj? na ostateczne rezultaty jej badań.
Synod wyra?a te? trosk? o rozwój amazońskiego ?ycia konsekrowanego w oparciu o miejscowe powo?ania. Zaleca si? równie? umocnienie istniej?cego ju? diakonatu sta?ego m??czyzn, wi?ksz? trosk? o formacj? zarówno diakonów, jak i kap?anów, równie? z uwzgl?dnieniem elementów ekologii i miejscowej kultury.
Dokument końcowy synodu podejmuje te? w końcu bolesny problem niektórych wspólnot tubylczych, które pozbawione s? sta?ej obecno?ci kap?ana. Biskupi w sposób jednoznaczny doceniaj? znaczenie celibatu i zalecaj? gor?c? modlitw? o liczne powo?ania. Maj?c jednak na wzgl?dzie potrzeby wspólnot pozbawionych pos?ugi sakramentalnej, synod wnioskuje o ustalenie kryteriów i dyspozycji, na podstawie których mo?na by udziela? ?wi?ceń kap?ańskich diakonom sta?ym, którzy pos?ugiwaliby w najodleglejszych regionach Amazonii. Dokument precyzuje, ?e zdaniem niektórych uczestników synodu kwestia ta powinna by? omawiana na szczeblu Ko?cio?a powszechnego, a nie na synodzie regionalnym.
Uczestnicy synodu postuluj? te? utworzenie katolickiego uniwersytetu Amazonii oraz posynodalnej instytucji ko?cielnej obejmuj?cej wszystkie Ko?cio?y lokalne w tym regionie. W jej ramach powinna te? powsta? komisja, która przeanalizowa?aby mo?liwo?? ustanowienia amazońskiego obrz?dku liturgii. W tym kontek?cie wskazano te? potrzeb? t?umaczenia tekstów biblijnych i liturgicznych na kolejne j?zyki tubylcze.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.