蜜桃交友

Andrea Tornielli – Watykan

Dzieci kap?anów przez wiele lat by?y tematem tabu, w konsekwencji czego dzieci te, przede wszystkim w przesz?o?ci, wzrasta?y bez ojca. Kwesti? t? nale?y odró?ni? od problemu, którym zajmowano si? w ubieg?ym tygodniu w Watykanie, koncentruj?c si? na nadu?yciach wzgl?dem nieletnich. W ostatnich dniach by? obecny w Rzymie psychoterapeuta Vincent Doyle, syn irlandzkiego ksi?dza katolickiego i za?o?yciel stowarzyszenia Coping International, które zajmuje si? ochron? praw dzieci ksi??y katolickich na ca?ym ?wiecie. Doyle chce wydoby? je z anonimowo?ci i pomóc psychologicznie ?tak wielu osobom, które narodzi?y si? w relacji pomi?dzy kobiet? i kap?anem w ró?nych regionach ?wiata”. W niedawnych wywiadach dla ró?nych mediów irlandzki psychoterapeuta mówi? o dokumencie Kongregacji ds. Duchowieństwa – w istocie do u?ytku wewn?trznego, b??dnie nazywanym tajnym – dotycz?cym postawy, jak? nale?y przyj?? w takich przypadkach. Istnienie tych wewn?trznych wytycznych, które sam Doyle zna od 2017 r., i ogólnego kryterium post?powania w sprawie ochrony dzieci, zosta?o potwierdzone przez tymczasowego dyrektora Biura Prasowego Stolicy Apostolskiej Alessandra Gisottiego.

Na ten temat Andrea Tornielli, dyrektor wydawniczy Mediów Watykańskich rozmawia z kard. Beniaminem Stell?, prefektem Kongregacji ds. Duchowieństwa, która zajmuje si? tym aspektem ?ycia kap?anów.

Jakimi kryteriami nale?y si? kierowa? przy podejmowaniu decyzji w przypadku kap?anów maj?cy dzieci?

Dykasteria kieruje si? praktyk? przyj?t? za czasów, kiedy prefektem by? kard. Claudio Hummes, czyli od kilkunastu lat. To on jako pierwszy zwróci? uwag? Ojca ?wi?tego – by? nim wtedy Benedykt XVI – na przypadki kap?anów poni?ej 40 roku ?ycia, którzy posiadaj? potomstwo. Zaproponowa?, by udziela? im dyspensy bez czekania na osi?gni?cie 40 roku ?ycia, jak to przewidywa?y ówczesne normy. G?ównym celem tej decyzji by?a troska o dobro ich potomstwa, czyli prawo dzieci, by u ich boku by? równie? ojciec, a nie tylko matka. Równie? Papie? Franciszek, który opowiada? si? za tym ju? jako kardyna? i arcybiskup Buenos Aires w dialogu z rabinem Abrahamem Skork?, opublikowanym w ksi??ce ?Niebo i ziemia”, by? w tej sprawie kategoryczny: priorytetow? uwag? taki kap?an musi po?wi?ca? swemu potomstwu.

Co to znaczy ?uwaga”?

Na pewno nie odnosi si? to jedynie do wsparcia ekonomicznego, cho? ono jest niezb?dne. Dziecku w jego rozwoju powinna towarzyszy? przede wszystkim mi?o?? rodziców, odpowiednie wychowanie, a zatem to wszystko, co nale?y do rzeczywistego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, zw?aszcza w pierwszych latach ?ycia.

Czy mo?e Ksi?dz Kardyna? powiedzie?, na czym polega wewn?trzny dokument, o którym by?a mowa?

Jest to tekst zatytu?owany: ?Nota odno?nie do praktyki Kongregacji ds. Duchowieństwa w sprawie duchownych posiadaj?cych potomstwo”. Ujmuje on i uporz?dkowuje praktyk?, któr? od lat stosuje si? w tej dykasterii. Jak ju? zosta?o wyja?nione, chodzi tu o dokument roboczy, do którego mo?na si? odnie??, kiedy pojawiaj? si? takie sytuacje, to tekst ?techniczny” dla wspó?pracowników dykasterii, którym maj? si? kierowa?. Tylko z tego wzgl?du nie zosta? on opublikowany. Sk?din?d pan Doyle mia? wgl?d do tego tekstu dwa lata temu. Tekst ten jest zazwyczaj prezentowany i wyja?niany przez kongregacj? konferencjom episkopatów i poszczególnym biskupom, którzy zajmuj? si? tym tematem i pytaj?, jak maj? post?powa?.

Czy mo?e Ksi?dz Kardyna? wyja?ni?, jak dzi? post?puje dykasteria w takich przypadkach?

Obecno?? dzieci w dokumentacji dotycz?cej dyspensy z obowi?zków kap?ańskich by?a praktycznie traktowana ?automatycznie” jako powód do szybkiego przedstawienia Ojcu ?wi?temu przypadku w celu przyznania dyspensy. Usi?uje si? zatem zrobi? wszystko, co mo?liwe, aby dyspensa z obowi?zków kap?ańskich zosta?a przyznana w jak najkrótszym terminie – w ci?gu kilku miesi?cy – tak aby kap?an, móg? towarzyszy? matce w wychowaniu dzieci. Tego typu sytuacja jest uwa?ana za ?nieodwracaln?” i wymaga od kap?ana odej?cia ze stanu duchownego, nawet je?li on sam uwa?a si? za zdolnego do pe?nienia pos?ugi. W przybli?eniu szacuje si?, ?e 80 proc. wniosków o dyspens? jest zwi?zana z obecno?ci? dzieci, które jednak cz?sto zosta?y pocz?te ju? po porzuceniu kap?ańskiej pos?ugi.

Czy t? regu?? stosuje si? zawsze i wsz?dzie? Czy stosuje si? j? równie? w przypadku ksi??y z dzie?mi, którzy nie chc? poprosi? o zwolnienie z pos?ugi?

Niekiedy zdarza si?, ?e biskupi i prze?o?eni zakonni zg?aszaj? sytuacje kap?anów, którzy nie zamierzaj? prosi? o dyspens?, nawet je?li maj? dzieci, zw?aszcza w sytuacji, gdy wygas?a wi?? uczuciowa z ich matk?. W takich przypadkach s? niestety biskupi i prze?o?eni, którzy s?dz?, ?e zabezpieczywszy pod wzgl?dem ekonomicznym potomstwo i po przeniesieniu na inne miejsce kap?an taki mo?e kontynuowa? sw? pos?ug?. W?tpliwo?ci w tej materii wynikaj? zatem z oporu samych kap?anów, którzy nie chc? prosi? o dyspens?, z braku relacji uczuciowej z kobiet?, a niekiedy równie? z woli niektórych ordynariuszy, by da? skruszonemu i pokutuj?cemu kap?anowi drug? szans? w pos?udze kap?ańskiej. Kiedy zgodnie z os?dem biskupa lub kompetentnego prze?o?onego sytuacja wymaga, aby kap?an wzi?? na siebie obowi?zki wynikaj?ce z jego ojcostwa, lecz nie chce prosi? o dyspens?, taki przypadek jest zg?aszany do kongregacji z wnioskiem o usuni?cie takiego kap?ana ze stanu duchownego. Oczywi?cie dziecko jest zawsze darem Boga, bez wzgl?du na to, w jakich okoliczno?ciach si? narodzi?o. Pozbawia si? stanu duchownego, bo z odpowiedzialno?ci rodzicielskiej wynika ca?a seria trwa?ych zobowi?zań, które w prawie Ko?cio?a ?acińskiego nie umo?liwiaj? sprawowania pos?ugi kap?ańskiej.

Czy ta zasada jest ogólna i obowi?zuje zawsze, czy te? ka?dy przypadek jest traktowany inaczej?

Oczywi?cie ka?dy przypadek trzeba rozpatrywa? indywidualnie i w swojej specyfice. Wyj?tki s? w istocie bardzo rzadkie. Na przyk?ad w przypadku noworodka, który jest dzieckiem kap?ana, ale który z okre?lonych powodów zostaje przyj?ty do ustabilizowanej rodziny, w której inny rodzi? podejmuje si? wzgl?dem niego roli ojca. Albo te? w sytuacji kap?anów w podesz?ym ju? wieku, którzy maj? doros?e dzieci, w wieku 20, 30 lat. Kap?ani, którzy mieli w m?odo?ci bolesne do?wiadczenia uczuciowe i zapewnili swym dzieciom pomoc ekonomiczn?, moraln? i duchow?, a dzi? gorliwie i z zaanga?owaniem pe?ni? sw? pos?ug?, przezwyci??ywszy minion? niestabilno?? uczuciow?. W takich sytuacjach dykasteria nie zobowi?zuje biskupów, by sk?aniali kap?anów do sk?adania wniosków o dyspens?. Chodzi tu, jak s?dz?, o przypadki, w których dykasteria zaleca bardziej elastyczne rozeznanie w ramach rygorystycznej praktyki i wytycznych kongregacji.

Jak odpowie Ksi?dz Kardyna? tym, którzy twierdz?, ?e istnienie dzieci kap?anów jest argumentem za wprowadzeniem dobrowolnego celibatu dla ksi??y Ko?cio?a ?acińskiego?

Fakt, ?e niektórzy kap?ani mieli relacje i wydali na ?wiat dzieci nie wp?ywa na kwesti? celibatu, który jest cennym darem dla Ko?cio?a ?acińskiego i o którego wci?? aktualnej warto?ci wypowiadali si? ostatni papie?e, od ?w. Paw?a VI a? po Franciszka. Podobnie te? rozbicie rodzin i porzucanie dzieci nie kwestionuje nieprzemijaj?cej warto?ci ma??eństwa chrze?cijańskiego. Wa?ne jest, aby kap?an w obliczu takiej rzeczywisto?ci by? w stanie zrozumie?, jaka spoczywa na nim odpowiedzialno?? wzgl?dem w?asnego dziecka. Jego dobro i opieka nad nim musz? si? znajdowa? w centrum zainteresowania Ko?cio?a, aby dzieciom nie zabrak?o nie tylko tego, co jest niezb?dne do ?ycia, ale przede wszystkim wychowawczej i uczuciowej roli ojca.