W Chojnicach odby?y si? uroczysto?ci pogrzebowe 700 ofiar niemieckich zbrodni
Tomasz Zielenkiewicz - Warszawa
Msz? ?wi?t? pogrzebow? w Bazylice Mniejszej pw. ?ci?cia ?w. Jana Chrzciciela celebrowa? biskup pelpliński Ryszard Kasyna. W homilii zauwa?y?, ?e wobec tragicznych losów ofiar II wojny ?wiatowej nasze obecne czasy wzgl?dnego spokoju s? darem, z którego warto skorzysta?. Przypomnia?, ?e tym, który jako jedyny panuje nad ?yciem i ?mierci?, jest Jezus Chrystus. ?Bóg nieustannie przypomina nam, ?e mi?o?? jest silniejsza ni? ?mier?" - zaznaczy?. ?Pragniemy przywróci? pami?? i godno?? tym wszystkim, którzy zostali bestialsko zamordowani tu nieopodal, w tak zwanej Dolinie ?mierci na Polach Igielskich. To przywracanie pami?ci mia?o miejsce zarówno po II wojnie ?wiatowej, kiedy odby? si? pierwszy pogrzeb w grudniu 1945 roku, tu w Chojnicach, ale szczególn? wymow? przybiera dzisiaj, kiedy po prawie czterech latach pracy zespo?u naukowców kierowanych przez Instytut Pami?ci Narodowej, odnaleziono szcz?tki ponad 700 ofiar, znanych i nieznanych" - podkre?li? biskup Kasyna.
?Byli to wojskowi, ziemianie, nauczyciele, urz?dnicy, le?nicy, listonosze, rzemie?lnicy i duchowni, w tym s?uga Bo?y, administrator parafii we wsi Nowa Cerkiew Józef Mańkowski. Na ich ofiar? patrzymy z perspektywy chrystusowego krzy?a, znaku najwi?kszej mi?o?ci. Pami?tamy o nich, my uczestnicy dzisiejszej Eucharystii, przynie?li?my ich cia?a, szcz?tki ich cia?, tu do ?wi?tyni przed krzy?, pragniemy w ?wietle tego krzy?a, Jezusowego krzy?a, odczyta? histori? ich ?ycia" - podkre?la? hierarcha.
Obecny podczas uroczysto?ci prezes IPN dr Karol Nawrocki, przypomnia?, ?e podczas prac ekshumacyjnych przy cia?ach ofiar znaleziono wiele osobistych przedmiotów. ?By?y to brzytwy do golenia, grzebień, medalik z Matk? Bosk?, do którego z ca?? pewno?ci? modlili si? w ostatnich chwilach swojego ?ycia, by?a tam te? obr?czka, obr?czka z inicja?ami i dat? ?lubu, 20 pa?dziernika 1938 roku" - zaznacza?. Prezes IPN przypomnia?, ?e w ramach Zbrodni Pomorskiej w ponad 400 miejscowo?ciach regionu mordowani byli Polacy i ?ydzi, przedstawiciele ró?nych warstw spo?ecznych – inteligencji, duchowieństwa, robotników, w?a?cicieli ziemskich – a tak?e osoby chore psychicznie. ??cznie oko?o 16 tys. osób. Jednak wed?ug ró?nych szacunków zamordowanych zosta?o od 20 do nawet 40 tys. osób.
Po Mszy ?wi?tej szcz?tki odprowadzono do przygotowanego przez Biuro Upami?tniania Walk i M?czeństwa IPN grobu, na cmentarzu Ofiar zbrodni niemieckich. Uroczysto?? jest organizowana przez Instytut Pami?ci Narodowej we wspó?pracy z Urz?dem Miasta w Chojnicach.
Zbrodni w Chojnicach dokonano jesieni? 1939 roku na pó?nocnych obrze?ach miasta. Jak ustalili historycy IPN, oddzia?y Selbstschutzu i SS dokona?y wtedy masowych zabójstw obywateli polskich – przedstawicieli lokalnej inteligencji, mi?dzy innymi nauczycieli, duchownych, ziemian, urz?dników państwowych, cz?onków Polskiego Zwi?zku Zachodniego, a tak?e kilkuset pensjonariuszy Krajowego Zak?adu Opieki Spo?ecznej w Chojnicach.
Prace ekshumacyjne prowadzono od 2021 do 2024 roku. Kierowa? nimi Prokurator Oddzia?owej Komisji ?cigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku, we wspó?pracy z interdyscyplinarnym zespo?em bieg?ych z zakresu archeologii, antropologii fizycznej oraz broni palnej i amunicji z Uniwersytetu ?ódzkiego i Uniwersytetu Rzeszowskiego.
(Autor jest pracownikiem Polskiego Radia)
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.
