By?y premier Izraela i by?y palestyński minister spraw zagranicznych u Papie?a. Rozmowy o pokoju
Roberto Cetera - Watykan
?To by?o wa?ne i emocjonalne spotkanie. Ojciec ?wi?ty wykaza? niezwyk?e zainteresowanie wysi?kami na rzecz pokoju na Bliskim Wschodzie” - mówi 78-letni Ehud Olmert, by?y premier Izraela, który spotka? si? wczoraj rano z Papie?em Franciszkiem oraz by?ym ministrem spraw zagranicznych Palestyny Nasserem Al-Kidv? i delegacj? dzia?aczy pokojowych. Olmert, który by? premierem do 2009 r., odegra? w przesz?o?ci wa?n? rol? w negocjacjach pokojowych na Bliskim Wschodzie: za jego rz?dów podpisano zawieszenie broni podczas wojny w Libanie w 2006 r., a on sam by? odpowiedzialny za ostatni? realn? prób? zawarcia porozumienia dwupaństwowego z palestyńskim prezydentem Mohamudem Abbasem, jako rozwini?cie porozumień z Oslo z 1993 r. Porozumienie to nie zosta?o wówczas osi?gni?te. ?Papie? Franciszek po?wi?ci? nam niezwyk?? uwag? przez ponad pó? godziny, wyja?niaj?c, ?e na co dzień ?ledzi rozwój konfliktu i ?e codziennie ??czy si? z chrze?cijanami w Strefy Gazy”.
?Przedstawili?my Ojcu ?wi?temu nasz? propozycj? pokojow? dla Gazy, która przewiduje natychmiastowe zawieszenie broni, uwolnienie izraelskich zak?adników nadal przetrzymywanych przez Hamas wraz z jednoczesnym uwolnieniem uzgodnionej liczby palestyńskich wi??niów z izraelskich wi?zień oraz wznowienie negocjacji w sprawie ustanowienia dwóch odr?bnych państw ?yj?cych ze sob? w pokoju”, wyja?nia by?y palestyński minister Al-Kidva, który jest znany w Palestynie nie tylko ze swoich pokojowych pogl?dów, ale tak?e z tego, ?e jest siostrzeńcem Yassera Arafata.
Roberto Cetera: Jak mo?na dzi? stworzy? dwa państwa przy obecno?ci coraz wi?kszych nielegalnych osiedli izraelskich osadników?
Olmert: Przewidujemy aneksj? przez Izrael cz??ci terytorium do uzgodnienia, równej 4 proc. Zachodniego Brzegu Palestyny, w zamian za terytorium o takiej samej wielko?ci obecnie w granicach Izraela. Terytorium, które mia?oby zosta? przekazane Palestyńczykom, co umo?liwi?oby utworzenie korytarza ??cz?cego Zachodni Brzeg i Stref? Gazy.
A jakie rozwi?zanie dla Gazy?
Al-Kidva: Izrael musi ca?kowicie wycofa? swoje wojska ze Strefy Gazy i pozwoli? na utworzenie palestyńskiego podmiotu, który b?dzie ni? zarz?dza?. Przewidujemy, jako tymczasowe i prowizoryczne rozwi?zanie, Rad? Komisarzy z?o?on? ze specjalistów o uznanej reputacji, a nie przedstawicieli politycznych. Rada ta powinna by? powi?zana z Rad? Ministrów Autonomii Palestyńskiej, która powinna wreszcie przygotowa? si? do wyborów powszechnych na terytoriach palestyńskich w ci?gu 24-36 miesi?cy.
Czy to okazanie dobrej woli po obu stronach by?oby wystarczaj?ce, aby zagwarantowa? natychmiastow? pacyfikacj??
Olmert: Nie. Uwa?amy równie?, ?e istnieje potrzeba rozmieszczenia w Strefie Gazy ?Tymczasowej Arabskiej Obecno?ci Bezpieczeństwa” (TASP), która jednocze?nie z wycofaniem Izraelskich Si? Obronnych mog?aby ustabilizowa? sytuacj?. Te arabskie si?y interwencyjne powinny wspó?pracowa? z si?ami bezpieczeństwa Autonomii Palestyńskiej i otrzymywa? wytyczne od Rady Komisarzy. Jej g?ównym zadaniem powinno by? zapobieganie dalszym mo?liwym atakom na Izrael ze Strefy Gazy.
W jaki sposób rozwi?zanie dwupaństwowe mo?e zagwarantowa? pokojow? przysz?o???
Al-Kidva: Poprzez zobowi?zanie Palestyny do bycia państwem niezmilitaryzowanym, z wyj?tkiem wewn?trznych potrzeb policyjnych.
Pozosta?by jednak g?ówny problem: statusem Jerozolimy.
Olmert: Jest to kwestia, która najbardziej interesowa?a Papie?a Franciszka podczas naszego dzisiejszego spotkania. My?limy o specjalnym statusie Jerozolimy, która powinna by? zarz?dzana przez powiernictwo pi?ciu państw (w tym oczywi?cie Izraela i Palestyny), które mia?oby pe?n? w?adz? nad ka?d? cz??ci? miasta, zgodnie z zasadami wielokrotnie wskazywanymi przez Rad? Bezpieczeństwa ONZ, ze specjaln? rol? przypisan? Królestwu Jordanii, tak jak ma to ju? miejsce w przypadku Esplanady Meczetów. W ka?dym razie uwa?amy, ?e Stare Miasto powinno by? poza kontrol? polityczn? i przeznaczone dla trzech religii monoteistycznych, które uwa?aj? je za ?wi?te miejsce modlitwy.
A co z roszczeniami obu stron do uznania Jerozolimy za stolic? ich państwa?
Olmert: Jerozolima mo?e by? stolic? Izraela w cz??ciach, które nale?a?y ju? do Izraela przed 5 czerwca 1967 r., oprócz tych ?ydowskich dzielnic zbudowanych po 67 r., które mie?ci?yby si? w tych 4,4 procentach, o których wspomnia?em powy?ej.
Al-Kidva: i Al Quds, stolica Palestyny, obejmowa?yby wszystkie arabskie dzielnice, które nie by?y cz??ci? Izraela przed wojn? w 1967 r.
Ten dobrze sformu?owany plan mo?e pozosta? my?leniem ?yczeniowym. Jest on ca?kowicie sprzeczny z intencjami obecnego izraelskiego rz?du...
Olmert: Ci, którzy mnie znaj?, wiedz?, co my?l? o rz?dzie kierowanym przez Netanjahu i podporz?dkowanym ekstremistycznemu fanatyzmowi Ben Gvira i Smotricha. Ale pocieszam si? faktem, ?e 70 procent Izraelczyków jest zm?czonych t? koalicj?, ogromnymi szkodami, jakie wyrz?dzi?a i nadal wyrz?dza Izraelowi. Izrael jest siln? demokracj? i demokratycznie pokona ten rz?d.
Jakimi alternatywami?
Olmert: Spo?eczeństwo obywatelskie, które od dwóch lat masowo demonstruje przeciwko Netanjahu, b?dzie w stanie wyrazi? nowe przywództwo, którego dzi? nie mo?emy sobie nawet wyobrazi?. Poniewa?, powtarzam, Izrael jest demokratycznie ?ywym i solidnym krajem.
Dzi?kujemy, ?e przeczyta?a?/e? ten artyku?. Je?li chcesz by? na bie??co zapraszamy do zapisania si? na newsletter klikaj?c tutaj.