Папата: Ние го градиме мирот, а не само мо?ниците со нивните преговори
Мирот не го градат само мо?ниците со нивните избори и ме?ународни договори, кои остануваат исклучително важни и итни политички избори. И ние градиме мир, во нашиот дом, во семе?ството, ме?у соседите, во местата каде што работиме, во соседството каде што живееме. Ние го градиме со помага?е на мигрантите на улица, со посета на осамена постара личност, почитува??и ?а злоупотребената Зем?а, прифа?а??и го секое дете што треба да се роди. Го градиме по примерот на личности како што се дон Доменико Мерканте, свештеник од планините во близина на Верона, ко? бил земен како заложник од нацистичките во?ници на кра?от на во?ната, и во?никот Леонардо Даласег ко? одбил да го убие затоа што бил верник, и два?цата се брутално убиени, но и два?цата сведочат дека ?убовта го победува секое насилство и смрт.
Книгата е об?авена по повод посетата на Верона
Се?ава?а на минатото, препораките за сегашноста и ветува?ата за иднината се испреплетени во предговорот што го потпишува папата Фра?о за книгата ?Правдата и мирот ?е се прегрнат“, антологи?а на текстови и размислува?а за актуелната тема за односот ме?у правдата и мирот, ко? ?е биде во центарот на посетата на Папата на Верона на 18 ма?. Книгата, издадена од ватиканската издавачка ку?а и L'Arena, излезе од печат на 15 ма? 2024 година, а во сабота ?е биде бесплатно дистрибуирана со веронскиот дневен весник L'Aren a, по повод посетата на папата на Верона.
Правдата и мирот се тесно поврзани
Ако нема правда, мирот е загрозен; без мир, правдата е загрозена – пишува Папата во предговорот. Вистина е пове?е од кога и да е дека правдата, сфатена како крепост да се даде она што му се должи на Бога и на ближниот, е тесно поврзана со мирот, во на?автентичната и на?правилната смисла на хебре?скиот збор шалом. Тоа е термин ко? не толку многу го означува отсуството на во?на колку полнотата на животот и просперитетот.
Себичност ко?а станува конфликт
Мирот ?а овозможува правдата, прва ме?у ?жртвите“ на секо? конфликт, исто како што мирот станува предуслов за праведно општество. Но, и двете овие димензии на човештвото имаат ?цена“ – забележува Папата – а тоа е борбата против сопствената себичност, односно против става?ето на моето пред нашето. Секо?а себичност е неправедна, а кога ?е стане систем на личниот и општествениот живот, ?а отвора вратата за конфликт, биде??и за да ги заштитиме нашите интереси (или оние што ги сметаме за такви) – истакнува Папата – подготвени сме на се, дури и да го совладаме нашиот ближен, ко? на то? начин станува противник, а со тоа и непри?ател ко? треба да биде понижен, соборен и поразен.
Поуките на Романо Гвардини
Во таа насока, папата Фра?о ги цитира недвосмислените зборови на ?големиот ?Веронезе“ ко? израснал во Германи?а, Романо Гвардини вели: ?Слободата не е во следе?ето на личната или политичката вол?а, туку во она што го бара природата на битието“. Токму образовната де?ност и филозофско-духовните размислува?а на Гвардини беа светилник во едно особено мрачно време како она во Германи?а во 30-тите и 40-тите години на минатиот век, зафатена од страшниот ?арем на нацистичкиот режим - забележува Папата.
Дон Мерканте и во?никот од Даласесга
Се?ава?ето на тоа мрачно поглав?е во истори?ата на Европа ка? Папата го разбуди споменот на веронскиот свештеник дон Доменико Мерканте и во?никот Леонардо Даласега. Станува збор за настан во ко? правдата и мирот се спои?а во дво?на лична жртва, од април 1945 година, во тоа бурно време на кра?от на Втората светска во?на.
Додека бегаат на север, група германски падобранци пресретнуваат во?ник на Вермахтот, Леонардо Даласега, по потекло од Вал ди Нона. Биде??и бил сам, во повлекува?е, бил насилно вклучен во групата. По престрелката со партизаните, во?ниците го земаат како заложник 46-годишниот свештеник дон Доменико Мерканте, свештеник на мал град помалку од две години, но ве?е познат по сво?ата работа во заштитата на цивилното население за време на нацистичката окупаци?а. Во?ниците сакале да се заштитат со свештеникот додека минувале низ планините, за да се спасат од евентуални репресалии. Пристигнува??и во попладневните часови во Сере-Сан Мартино, офицер му наредил на Даласега да се ослободи од свештеникот. Но, Даласега - според очевидци - одговорил: ??ас сум католик, татко на четири деца, не можам да пукам во свештеник!“.
Да се даде живот за другиот, дури и по цена на сопствениот
И свештеникот и во?никот биле застрелани. Телото на дон Доменико е вратено во Ги?аца по неколку дена; Телото на Даласега е прона?дено со распетие, бро?аница и фотографи?а од неговата сопруга во раката. То? беше препознаен дури многу години подоцна: со децении, ово? германски во?ник ко? даваше отпор остана безимен. Приказната била истражувана, документирана и раскажана од веронскиот свештеник дон Луи?и Фракари, заедно со тогашниот Апостолски нунци?, монси?ор Чезаре Орсениго.
Трагична околност – пишува папата Фра?о – во ко?а, сепак, ?а нао?аме длабоката смисла на христи?анската жртва: да се даде живот за другиот, дури и по цена на сво?от. Ова е та?ната на Христовото Воскреение: насилството и смртта се победени со ?убовта и дарот на себе.
Можеби - додава Папата во предговорот - нема да бидеме принудени да пролеваме крв за да ?а исповедаме нашата вера, како што сè уште се случува во многу делови од светот за многу наши христи?ански бра?а, но во мали нешта сме повикани да бидеме сведоци на силата на мирот на Крстот Христов и на новиот живот што се ра?а од него: со гест на простува?е кон оние кои нè навредиле, поднесува??и неправедна клевета, помага??и на неко? што е на работ на општеството.
Да се избере мирот и правдата за изградба на нов свет
Така – истакнува Римскиот бискуп – се гради мир: со мали гестови, зборови, навики. Можеме да градиме мир со помага?е на мигрант ко? проси на улица, со посета на постара личност ко?а е сама и нема со кого да разговара, со умножува?е на гестовите на грижа и почит кон планетата Зем?а ко?а е многу злоупотребена од нашата експлоататорска себичност и со прифа?а?е на секое неродено дете што доа?а на свет, што е гест ко? за света Ма?ка Тереза беше автентичен чин на мир.
Против светската во?на на делови има ?мали парчи?а мир“ кои ако се заварат заедно градат голем мир. Во овие секо?дневни избори на мир и правда кои се ?при рака“ можеме да го посееме почетокот на нов свет – нагласува Папата – во ко? смртта нема да го има последниот збор и каде животот за сите ?е цвета.