Порака по повод Денот на Македонски Каритас од директорот отец Зоран И. Сто?анов
По годината (2023) посветена на размислува?е за документите и проучува?е на плодовите на Вториот ватикански собор, на предлог на папата Фра?о, 2024 година, ?е биде ?Година на Молитвата“. Во рамките на подготовките за ?убиле?от, епархиите се поканети да ?а промовираат централноста на индивидуалната молитва и молитвата во заедницата. Поради оваа причина, би можеле да предложиме ?молитвени ходочествува?а“ кон Светата (?убиле?ната 2025) година, курсеви за молитвени школи со месечни или неделни етапи, на чело со епископите, во кои е вклучен целиот народ Бож?и. Дикастери?ата за евангелизаци?а ?е об?ави сери?а ?Белешки за молитвата“, за да го врати длабокиот однос со Господ во центарот, преку многуте форми на молитва предвидени во богатата католичка традици?а. На сегашните генерации се става товар да се носат со големиот предизвик ко? беше предизвикан во многу поли?а на делува?е во секо?дневието кое го донесоа различните авантури.
Во петтата глава во евангелието од Мате? читаме за Исусовите блаженства:
“Блажени се бедните по дух, зашто нивно е царството небесно!
Блажени се оние што плачат, оти ?е се утешат!
Блажени се кротките, зашто тие ?е ?а наследат зем?ата!
Блажени се гладните и жедните за правда, оти тие ?е се наситат!
Блажени се милостивите, зашто тие ?е бидат помилувани!
Блажени се чистите по срце, оти тие ?е Го видат Бога!
Блажени се миротворците, зашто тие ?е се наречат синови Бож?и!
Блажени се гонетите заради правда, биде??и нивно е царството небесно!
Блажени сте вие, кога ?е ве срамат и прогонат и кога ?е говорат против вас секакви лоши зборови лажно – заради Мене!
Радува?те се и веселете се зашто голема е вашата награда на небесата! Така ги гонеа и пророците што беа пред вас. (Мт. 5,3-12).
Колку убаво звучат и денес овие Господови зборови. Сигурно ?е се на?де неко? добар поет, надарен филозоф или неко?а побожна душа ко?а ?е ?а истакне длабочината и коренитоста на таквите захтеви (бара?а).
Можеме да си поставиме едно праша?е, кое секо? од нас може да го согледа и створи за себе мисле?е, ако со таквите зборови по?деме на улица, на пазар, на плоштад и сериозно ме?у лу?ето без литературно завиткува?е и без рецитално искажува?е им ги пружиме како решение на секо?дневните човекови грижи и стремежи, секо? може да си створи мисле?е за себе, а ?ас само ?е додадам дека мислам оти е поприлично нестварно да очекуваме голем успех.
Ко? денес размислува да биде сиромашен по дух и кроток, милосрден и миро?убив? Иако во суштина овие блажени предлози ни се прифатени како природно присутни и потребни сепак и покра? се светот е многу оддалечен од нив.
Ако пробаме да ?а персонализираме таа оддалеченост и ги запрашаме децата на 21 – от век, нели е пореално оваа света литани?а да ?а превртиме и кажеме: ?Блажени се оние кои знаат да трупаат…; Блажени се безгрижните и нечувствителните…; Блажени се оние на кои не им треба правда, зашто сами си ?а кро?ат…; Блажени се безоб?ирните и безобразните…; Блажени се мешетарите (брокерите) и оние со злобни и лукави срца…; Блажени се клетниците и настраните, насилниците и грабачите…; Блажени се оние кои се снао?аат во секо?а ситуаци?а…; Блажени се извртувачите на вистината…?“
Оние кои себе се вбро?уваат во потрезвените, овие Христови зборови ги сметат неко? вид утеха, духовна ?вака за будалите, односно за оние кои не успеале да се ?сна?дат“ во животот, да не им биде горко, се лажат самите себе дека се определиле за нешто убаво за нешто подобро и повозвишено, кога ве?е не можат да си признаат дека во длабочината на душата сепак им завидуваат на оние кои до нешто се дограбиле.
Се чини дека ово? текст и не е за нешто друго туку повремено да се чита во Црквата, оти со него не може ниту нормално да се живее, а камоли да се успее во неко? бизнис. Очигледно е наменет за оние кои одат наопаку по ово? свет, т.е. со нозете над облаците, по синото небо, како мувите по таванот.
Сепак, ако размислиме чекор понапред, ?е ни се укаже дека тука не се работи за неко? евангелски парадокс, односно тврде?ата кои на прв поглед изгледаат бесмислени, но на кра?от произлегуваат од самата вистина на неуморната логика, така што ?е се на?деме во чудо, како мачето кое се врти околу масата по нешто влакнесто па одеднаш отрива дека то? таинствен предмет што го држи под шепата е неговата (о)пашка.
Изгледа банално, па дури и старомодно, да се повторува дека во последно време ситуаци?ата во светот е значително влошена. Ако ги наброиме: затегнатите ме?ународни односи, немирите и несигурностите, неправдите и насилствата, агресиите и теророт во ово? побудален свет… велаат дека во светот гладуваат околу 700 милиони лу?е. Сето тоа се знае, се глуми дека мо?ниците тоа не го сакаат, а на повикот на Светиот Отец Папата Фра?о и неговите претходници да сторат нешто, се одлушнуваат, често прекрива??и некои вистини кои се случуваат по светот, а тие сепак се непобитни и се трупат во то? правец.
Колку често слушаме по медиумите дека некаде има во?на, терор, насилство, силува?е, убива?е… поради верска нетрпеливост. Не е точно, не поради верските различитости туку поради економските неправди кои им се нанесуваат на лу?ето се случуваат сите тие неправди. Сиромашните и гладните не се во состо?ба да го креираат светскиот поредок, но затоа се заложници на лесно манипулира?е. Тоа е причината поради ко?а Црквата се става на страна на немо?ните и е трн во очите на мо?ниците, кои го залажуваат светот дека се за човекови права, ама проблемот е што тие не се за човекови права како што сакат лу?ето, туку креираат свои права и му го наметнуваат сво?от став на светот. Медиумските ха?ки на?често ги прават преку таканаречените невладини организации, на кои пак правдата ништо не им значи, а во таа нивна борба за владее?е со светот на?многу им смета Црквата Христова ко?а се залага за правда и вистина.
Она што Светиот Отец Папа и Црквата сака да се наметне како праша?е е: Зошто има глад? Зошто има мигрантски кризи? Зошто има во?ни и страда?а? ?а обвинуваат религи?ата и верниците, а добро знаат дека тоа е лага но на многу перфидни начини го задо?уваат светот дека неко? друг е виновен, а тоа се сепак оние безбожнички организации и нивните ограноци по светот преку парите сакаат сите религии и вери да ги стават во еден кош и сета вина да ?а префрлат врз невините.
Ве чуди ли дека тоа дека е така, а како подруго и може да биде? Се фалат и прифа?аат некои однесува?а на лу?ето, кои се нагласени дека без нив наводно не може да се опстане во денешниот луд свет, збирот на таквите однесува?а не може да даде подобри настани и резултати. Ако се прифа?а дека во животот лошо поминува оно? ко? не е агресивен и безоб?ирен, ко? не е насилен и не ?а користи секо?а прилика да се приграби до посакуваното, како тогаш можеме да се жалиме дека одредена група ги угнетува и експлоатира другите, или што некои други пак не се заинтересирани дека се косат правото и слободата, мирот и поседот на некои поединци, а неретко и на цели народи и држави. Црквата Христова последните години е многу гласна во одбраната на Сири?а, Либи?а, Украина, ?емен, Палестина…
Можеме де се вратиме на Христовите Блаженства, секо? коректен мислител е убеден дека воопшто не е неважно она што Христос го предлага, дека треба да се излезе од таа игра, да се прекине син?ирот на причинители и последици (изрека ко?а им се препишува на будистите). Некои однесува?а биле дозволени во прашумата. Денес на таквите цената им е превисока. Но, ако цивилизаци?ата успева само до таму, да ги прави истите прашумски навики во подруги и побогати околности, тогаш до денес човекот сé уште ништо одлучувачко не направил. Ако не сме задоволни, или сме толку малку задоволни со денешните прилики и односи ме?у лу?ето, тогаш неопходно е да се започне негде и нешто да се менува во однесува?ето, зашто сите тие прилики и неприлики се последица на нашето однесува?е. Тоа е таа мачкина (о)пашка.
Христовите зборови и покра? првичната илузи?а (привидност), воопшто не се наменети како утеха за оние кои се разочарани и несре?ни и креваат раце од ово? свет, наводно дека ништо не може да се направи, а они сепак не се како другите. Не, не е така и тука настапува Црквата, (во Црквата Христова се вброени сите крстени од папата, преку епископите, свештениците до оно? верник ко? последен примил крштение) не сме ние вон светот ниту се грижиме исклучиво за свое совршенство да изгледаме како украсно божи?но дрво кое свети во но?та. Не сме далеку од секо?дневието на денешнината, дури и да не сме директно загрозени сепак Црквата повикува да се вброиме во помагателите на настраданите, каде и да се тие, кои да се, какви и да се. Помошта на мигрантите и бегалците е директно поврзана со Миси?ата на Црквата, зашто добриот архитект гради насипи на браната не поради тоа дека нему му е загрозена ку?ата или животот од можната поплава туку затоа што тоа е непходно потребно.
Христос Господ, кога ги набро?уваше блаженствата ги опфати сите и сето битие човеково мисле??и и смета??и на човековата здрелост. Достигнува?ето на здрелоста значи одредена возраст и мо?ност, но значи и полнота и потполност. Тоа е време кога се престанува да се мисли само на себе, а се размислува и на другиот. Кога исчезнуваат детските амбициозности и ние сме окупирани во целост со грижата за оние кои н? опкружуваат и понекогаш ни се поважни од нас самите, а на тоа често дури не сме ниту свесни.
Ете и во то? правец може да се гледа одговорот на праша?ето: Можеме ли како Црква да бидеме на располага?е на Мигрантите? Видовме во последните години дека можеме, зашто како мала Црква, по бро?ност мала во Македони?а, ама покажа голема зрелост во однесува?ето кон мигрантите, сиромашните и гладните. Во Македонски Каритас постои позитивна борба дека да се биде зрел значи да се има цел, а целите не можат да се реализираат ако не се почне со конкретни де?стви?а. Нормално почнува??и од себе самиот, не да зборуваме во множина од нас, туку од мене и она што ме опкружува. Затоа повикуваме да ги прифатиме Христовите Блаженства дури можеме и да си дозволиме да додадеме: ?Блажени се оние кои знаат и сакаат да започнат“.
На сите вас, бра?а и сестри во Татковината и во странство, упатуваме благодарност и ве уверуваме во нашите молитви. Ви благодариме за вашите молитви и дарови што ги посветивте и дарувавте како конкретна поддршка за активностите на Каритас на сите нивоа. Го молиме добриот Бог стоструко да ?а награди вашата доброта и несебичност што помогнавте преку Македонски Каритас на лу?ето во потреба. Вашата поддршка и молитвено и со дарува?е ?а очекуваме и во наредниот период.
Во предбожикниот период ко? го живееме, искрено на сите вас без разлика на вашата миси?а во општеството и во Црквата, Ви посакуваме честит Божи?, сре?на и благословена Нова 2024 година.
Отец Зоран