П?й Х?? ? я?рэ? – новая кн?га ватыканскага арх?в?ста
Выданне пад назвай “П?й Х?? ? я?рэ?” (Pio XII e gli Ebrei) 13 студзеня 2021 г. з’яв?лася на пал?цах кн?гарня? некальк?х е?рапейск?х кра?н. Кн?га была нап?сана на падставе дакумента?, як?я захо?ваюцца ? арх?ве Дзяржа?нага сакратарыята. Даследчык? атрымал? доступ да ?х у сакав?ку 2020 г. Яны прал?ваюць святло на разважл?вую, але рашучую дзейнасць Папы, нак?раваную на ратаванне я?рэйскага насельн?цтва ? часы Халакосту.
Ёхан ?кс распавядае, што ? арх?ве ватыканскага знешнепал?тычнага ведамства ?снуе раздзел пад назвай “Я?рэ?”. Тут захо?ваюцца дакументы, як?я тычацца аказання дапамог? я?рэйскаму насельн?цтву, а таксама л?сты з просьбам? аб абароне, парадзе ? падтрымцы, як?я з розных кутко? Е?ропы прыбывал? да Пантыф?ка. Гаворка ?дзе пра матэрыялы адносна 2800 выпадка?. Даследчык называе ?х “Сп?сам П?я Х??” па аналог?? са знакам?тым ф?льмам “Сп?с Шындлера”.
На старонках кн?г? Ёхан ?кс дзел?цца некальк?м? г?сторыям? ? паказвае, што ватыканская дыпламатыя не была ?семагутнай. Ён распавядае пра с?туацыю ? Славак??, дзе б?скуп, як? с?мпатызава? нацыстам, увайшо? у склад мясцовага Дзяржа?нага сакратарыяту, адказнага за дэпартацыю я?рэя?. У дакументах можна ?бачыць абурэнне тагачасных ватыканск?х дыпламата?, звязанае з тым, што нават Папа не мог на яго па?плываць.
?кс прыводз?ць таксама г?сторыю а?стрыйск?х я?рэя? Оскара ? Мары? Герды Фэрэнчы, як?я ? 1939 г. разам з дачкой был? дэпартаваны на по?нач ?тал??. Сужонк? вырашыл? нап?саць л?ст да Святога Айца з просьбай аб дапамозе. Папа асаб?ста распарадз??ся дапамагчы ?м. Пры пасярэдн?цтве ватыканскай дыпламаты? Фэрэнчы атрымал? браз?льскую в?зу ? з’ехал? ? Рыа-дэ-Жанейра.
На старонках кн?г? прыводзяцца шматл?к?я ?ншыя г?сторы? “простых людзей”. Дзеля ратавання кожнага Святы Пасад падключа? усе свае сувяз? на самым высок?м узро?н?. Гэтыя сведчанн? з’я?ляюцца важным? для пераадолення ?дэалаг?чных м?фа? ? доказу таго, што Пантыф?к у тым л?ку асаб?ста займа?ся аказаннем дапамог? я?рэям у цяжк?я часы Другой сусветнай вайны.
