М?жнародная тэалаг?чная кам?с?я: дакумент пра рэл?г?йную свабоду
“Рэл?г?йная свабода на карысць ус?х. Тэалаг?чны падыход да сучасных выкл?ка?”, - так гучыць тэма анал?зу. Нагодай да яго стварэння, як патлумачыл? а?тары, паслужыла адна?ленне “пануючай рол? рэл?г?йных ? нацыянальных традыцый у бл?зка?сходн?м ? аз?яцк?м рэг?ёнах”, што прыкметным чынам змян?ла ?спрыманне рэл?г?йна-грамадск?х аднос?н у пара?нанн? з тым перыядам, кал? была прынята саборная дэкларацыя Dignitatis Humanae.
Адным з гало?ных выкл?ка? сучаснасц? з'я?ляецца рэл?г?йны радыкал?зм, як? сёння называецца фундаментал?змам, гаворыцца ва ?ступнай частцы дакумента. Фундаментал?зм – гэта не проста вяртанне да захавання абрада?, але, хутчэй, “спецыф?чная рэакцыя на л?беральную канцэпцыю сучаснай дзяржавы”.
Хрысц?янскае разуменне рэл?г?йнай свабоды перш за ?сё мае на ?вазе свабоду асобы ? яе ?ндыв?дуальным вымярэнн?, а затым ? свабоду ? яе вымярэнн? супольнасным. Гэтыя два аспекты неаддзельныя адз?н ад аднаго. Менав?та свабода ?ндыв?да з’я?ляецца падставай яго неад’емнай годнасц?.
Далей у дакуменце разглядаецца рэл?г?йная свабода ? пал?тычным кантэксце. Адзначаецца супярэчл?васць ?дэалог??, якая абвясц?ла рэл?г?йную, этычную ? кашто?насную нейтральнасць дзяржавы. Абсалютная этыка-рэл?г?йнае абыякавасць дзяржавы “аслабляе грамадзянскую супольнасць у дачыненн? да распазнавання, неабходнага для ажыцця?лення сапра?ды л?беральнага ? дэмакратычнага права, здольнага эфекты?на ?л?чваць супольнасныя формы, як?я выя?ляюць сацыяльныя сувяз? на карысць агульнага дабра”, - гаворыцца ? дакуменце М?жнароднай тэалаг?чнай кам?с??.
А?тары нагадваюць пра вопыт татал?тарызма?, як?я ? ХХ стагоддз? зн?шчал? ?ндыв?да? у ?мя с?лы дзяржавы, што разглядала людзей у якасц? функцый ? ?нструмента? для рэал?зацы? сва?х мэт. Гэта памяць займае цэнтральнае месца ? сучасным разв?цц? ? абароне недатыкальных право? асобнага ?ндыв?да. У гэтым кантэксце права на рэл?г?йную свабоду ?я?ляецца адным з асноватворных право? кожнага чалавека.
Як “тэакратыя”, так ? “атэ?зм” на ?зро?н? дзяржавы навязваюць ?дэалог?ю “замены Божай улады ?ладай дзяржавы, фарм?руючы адпаведна скажэнне рэл?г?? або ненармальнасць пал?тык?”, адзначаецца ? дакуменце.
Разам з тым не ?се магчымыя формы рэл?г?йнага досведу ра?нацэнныя: “На пал?тычную ?ладу, захавальн?цу грамадскага парадку, ускладзены абавязак абараняць грамадзян, асабл?ва найбольш уразл?вых, ад сектанцк?х плыня? з некаторым? рэл?г?йным? амб?цыям?, што ?жываюць пс?халаг?чную ? афекты?ную ман?пуляцыю, выкарысто?ваюць у эканам?чных ? пал?тычных мэтах, адзначаюцца ?заляцыян?змам ? г.д.
Дакумент прыводз?ць у прыклад два тыпы парушэння? рэл?г?йнай свабоды: першы – гэта адсутнасць ц? значнае абмежаванне юрыдычнай свабоды рэл?г??, друг? – характэрны для “кра?н з дыктатурай, дзе пераважае атэ?зм”, а таксама для некаторых кра?н, як?я называюць сябе дэмакратычным?, дзе рэл?г?йныя супольнасц? пераследуюцца, а верн?к? падвяргаюцца дыскрым?нацы?, напрыклад, сацыяльнай або працо?най. У так?х кра?нах, - тлумачыцца ? тэксце - некаторыя рэл?г?йныя групы падвяргаюцца абмежаванням, як?я абцяжарваюць ?х сацыяльную дзейнасць у гал?не аховы здаро?я, адукацы? ? г.д.
“Сапра?дная свабода рэл?г??, - сцвярджаецца ? дакуменце, - магчымая тольк? пры ?мове, што яна можа выя?ляць сябе акты?ным чынам”.
