Гелена Ск?рмунт ? яе Зба?ца
Пра выдатную беларускую мастачку, чыё ?мя на до?г?я гады было забытае на радз?ме, распавядае мастацтвазна?ца Сяргей Харэ?ск?.
У касцёле мястэчка ?ванава, кол?шн?м Янаве, што на Берасцейшчыне, захо?ваецца ?н?кальная рэл?кв?я – невял?кая выява Хрыста Зба?цы на крыжы, створаная Геленай Ск?рмунт. Яна была адной з першых жанчын у нашым кра?, якая прысвяц?ла сябе мастацтву, перадус?м скульптуры, што да яе л?чылася заняткам нежаночым.
Першыя ?рок? жывап?су Гелена ?зяла ? в?ленскага пейзажыста В?нцэнта Дмахо?скага, як? бы? уражаны талентам дзя?чынк?. У васямнаццаць гадо? яна паехала ? Е?ропу суправаджаць Канстанцыю Ск?рмунт — сябро?ку мац? ? будучую свякро?. Там яна ? спасц?гла вял?кую навуку мастацтва. Наведала свайго дзядзьку Напалеона Орду, як? пасля вызвольнага па?стання 1831 года жы? у выгнанн? за мяжой. Ён да канца дзён апеква?ся таленав?тай пляменн?цай ? яе творчым даробкам. У Вене яна наведвала занятк? славутага а?стрыйскага скульптара Ёзафа Сезара, а ? Рыме вучылася ? вядомых скульптара? Лу?джы Ам?чы ? Ф?л?па Гал?.
Па вяртанн? ? родны край Гелена Ск?рмунт малявала абразы для касцёла?, партрэты ? пейзажы. Яна мела вял?к? мастацк? талент, таксама была ? прафес?йнай скульптаркай, што ? сярэдз?не XIX стагоддзя здавалася вял?к?м дз?вам для жанчын. У той час словазлучэнне "жанчына-скульптарка” было нечуваным, пагато? так?м рамяством не займал?ся пан?! Але Гелену гэта не спын?ла. Яна не магла не тварыць, не прама?ляць у Вечнасць.
