Пантыф?к: святы Тамаш Акв?нск? дае прыклад евангел?зацы?
Ян Гл?нск?
Франц?шак ск?рава? пасланне на ?мя б?скупа? трох ?тальянск?х дыяцэз?й – Лац?ны, Соры, Фраз?нонэ, – благасла?лёных земля?, як?я захо?ваюць памяць ? спадчыну святога Тамаша Акв?нскага. Нагодай стал? тры юб?ле?, звязаныя з гэтым вял?к?м тэолагам: 700-годдзе яго канан?зацы?, 750-годдзе яго смерц? ? 800-годдзя з дня яго нараджэння.
Пантыф?к назва? святога Тамаша “кашто?насцю” сённяшняга ? будучага Касцёла ? нагада?, што, паводле гэтага Доктара Касцёла, Божая ласка не зн?шчае прыроду, а актуал?зуе яе патэнцыял.
На працягу вяко? святы Тамаш з’я?ляецца для Катал?цкага Касцёла адным з найважнейшых арыенцы?ра? у ?нтэрпрэтацы? веры: невыпадкова ён атрыма? тытул Doctor communis – Па?сюдны доктар. Яго цэняць як ф?лосафа, асабл?ва кал? гаворка ?дзе пра метаф?з?ку, эп?стэмалог?ю ? этыку. Яго спадчына ?ключае не тольк? каментары да Б?бл?? або тэалаг?чных трактата?, але ? каментары да твора? старажытных ф?лосафа? (Арыстоцель, Баэцый), а таксама ?ласныя ф?ласофск?я творы.
Святому Тамашу, як нап?са? Папа, “спадарожн?чае нястомнае ?сведамленне таго, што пра?ды веры – пачынаючы ад Трыадз?нства Бога, а таксама боскай ? чалавечай прыроды Хрыста, – “спачываюць” не тольк? ? ?нтэлекце, але ? абгрунто?ваюць штодзённую экз?стэнцыю ? канкрэтную ролю кожнага веруючага ? Касцёле ? грамадстве”.
“Будучы добрым дам?н?кан?нам, Тамаш вел?кадушна прысвяц?? сябе евангел?зацы?, цалкам аддаючыся мал?тве, сур’ёзнаму ? по?наму запалу навучанню, тэалаг?чнай ? культурнай творчасц?, якая ?ражвае, прапаведванню ? адказам на просьбы, як?я ск?ро?вал? да яго ордэн, касцёльныя ?лады ? свецк? свет, а таксама яго знаёмыя ? сябры”, – нап?са? Пантыф?к.
Франц?шак заахвоц?? чэрпаць з мудрасц? ? сведчання акв?нскага дам?н?кан?на: праз “вывучэнне творчасц? святога Тамаша ? яе г?старычным ? культурным кантэксце” можна адшукаць адказы на актуальныя “культурныя выкл?к?”.
Звяртаючыся да б?скупа? згаданых ?тальянск?х дыяцэз?й, Папа закл?ка? ?х да “цярпл?вага ? с?надальнага будавання супольнасц?, да адкрытасц? на ?сю пра?ду”. “Сапра?дная с?надальнасць – трэба памятаць – гэта супольнае ?зрастанне ? Хрысце жывых ? акты?ных члена? касцёльнага Цела, цесна з’яднаных ? звязаных пам?ж сабой. Гэта Касцёл, супольнае вымярэнне якога жыв?цца ? прая?ляецца ? сакрамэнтальным жыцц? ? л?тург??, у духо?насц?, у культурнай ? ?нтэлектуальнай дыякон??, у перакана?чым сведчанн?, у любов? ? клопаце пра самых бедных ? безабаронных”, - патлумачы? Святы Айцец.
“Сёння Тамаш Акв?нск? з яго духам адкрытасц? ? ?н?версальнасц? з’я?ляецца крын?цай натхнення ? ?зорным наста?н?кам у сваёй увазе, засяроджанай на рэча?снасц? ? яе розных вымярэннях”, - падкрэсл?? у пасланн? Папа, дада?шы, што самай вял?кай спадчынай дам?н?кан?на з Акв?ны з’я?ляецца яго святасць.
Святы Тамаш ста? заснавальн?кам найбольш вядомага к?рунку ? сярэднявечнай схаластыцы – там?зму. Л?чыцца найвял?кшым катал?цк?м тэолагам, за што яго назвал? “анёльск?м доктарам”. 18 л?пеня 1323 года бы? канан?заваны Папам Янам XXII у Ав?ньёне. У 1567 годзе яму бы? наданы тытул Доктара Касцёла.
