蜜桃交友

Аляксандр Панчанка - Pope

Генацыд у Руандзе застаецца ? памяц? чалавецтва выразным прыкладам таго, як шмат зла можа выкл?каць распальванне нянав?сц? ? варожасц?. Сведчаннем пра тыя траг?чныя падзе? ? ?нтэрв’ю Pope падзял??ся кардынал Антуан Камбанда, арцыб?скуп К?гал?.

?ерарх нарадз??ся ? 1958 годзе ? па?днёва-усходняй частцы Руанды, у сям’? тутс?. Прэзб?тэрскае пасвячэнне атрыма? у 1990 годзе з рук святога Яна Па?ла ??, падчас яго Апостальскага падарожжа ? гэту афрыканскую кра?ну. Генацыд выбухну?, кал? знаходз??ся на вучобе ? Рым. У ходзе тых траг?чных падзей был? заб?ты яго бацьк?, сястра ? чатыры з пяц? брато?.

“Генацыд, як? мы ?спам?наем, працягва?ся з 7 красав?ка па 4 л?пеня 1994 года, амаль 100 дзён. За гэты час был? заб?ты каля 1,1 м?льёна? чалавек. Мяне тады не было ? Руандзе. За шэсць месяца? да гэтага мяне адправ?л? ? Рым на вучобу. Але яшчэ да ад’езду ? Рым, у 1993 годзе, я бачы? пачатак гэтага генацыду: людзей, як?х ?дэнтыф?кавал? як тутс?, заб?вал?. У маёй сям’?, з дзевяц? чалавек, што знаходз?л?ся дома, уратава?ся тольк? адз?н. Суседн?я сем’? был? цалкам выразаны. Мы перажыл? гэта з вял?к?м? болем ? пакутам?. Але павольна, ?дучы шляхам прым?рэння, мы ?стал? на ног?. Прынцып, як? мне вельм? дапамагае – не засяроджвацца на ?ласных пакутах, бо некаторыя пакутавал? больш за мяне, яны перажыл? там гэты перыяд, яны бачыл?, як заб?вал? ?х бл?зк?х, як ?х катавал?, а маленьк?я дзец? так н?кол? ? не пазнал? свае сем’?. Таму я адкладаю ?бок мае пакуты, каб дапамагчы ? падтрымаць тых, хто пакутуе больш за мяне. Гэта прынцып, як? дапамагае мне пераадолець боль ? вядзе да аздара?лення”, - падзял??ся кардынал.

Арцыб?скуп К?гал? распавё?, што на працягу трыццац? гадо? пасля генацыду, Касцёл прыкладае вял?к?я намаганн? для таго, каб дасягнуць згоды ? грамадстве. У першую чаргу было ?н?цыявана годнае пахаванне ахвяр, клопат пра ?х сем’?, працэсы, нак?раваныя на прым?рэнне людзей з Богам, сам?м? сабой ? ?ншым? людзьм?.

Катал?цкая супольнасць садзейн?чае адна?ленню тканк? грамадства праз спрыянне дыялогу, слуханню ? пакаянню, але гэта нялёгка, бо распал?ць нянав?сць пам?ж членам? грамадства можна хутка, але значна цяжэй зно? злучыць пам?ж сабой аскепк? супольнасц?, прым?рыць людзей ? сем’?, як?я дагэтуль носяць на сябе балючыя раны пераследу.

“Генацыд бы? вын?кам до?гай г?сторы? ?дэалог?? раздзялення, пал?тык? раздзялення людзей. ?снавал? пасведчанн? асобы, у як?х пазначалася этн?чная група. Так?м чынам раздзел праходз?? нават праз сем’?, бо ? змешаных сем’ях этн?чная прыналежнасць дз?цяц? вызначалася па бацьку. Гэта прыводз?ла да неверагодных трагедый, бо, прытрымл?ваючыся такой пал?тык?, мац? магла заяв?ць на ?ласных дзяцей, а дзядзьк? магл? заб?ць уласных пляменн?ка? тольк? з-за таго, што яны не был? той жа народнасц?. Так?м чынам генацыд закрану? самыя глыбок?я м?жчалавечыя аднос?ны – у тым л?ку аднос?ны ? сям’?”, - падкрэсл??ся кардынал.

Па словах ?ерарха, важнае значэнне для прым?рэння мае выхаванне ? адукацыя, а большасць школ у Руандзе – катал?цк?я. “Мы роб?м нац?ск на тое, каб людз? не засяроджвал?ся на этн?чных адметнасцях, але каб бачыл? сам?х сябе руандцам?, гэта значыць, братам?”. Касцёл рэал?зуе фармацыйныя праграмы, каб дапамагчы людзям прым?рыцца ? не паддавацца на ?дэалаг?заваныя ман?пуляцы?, мэта як?х у стварэнн? падзела? ? распальванн? нянав?сц?. “Адметнасц? – гэта не праблема, але багацце ? прыгажосць”, - падкрэсл?? кардынал, выказваючы надзею на ?васкрасенне грамадства Руанды да новага жыцця.

“Мы ?спам?наем гадав?ну генацыду, здзейсненага супраць тутс? ? Руандзе, якая часта супадае з вел?кодным перыядам. Я бачу ? гэтым пасланне. Смерць прычыняе нам моцны боль, але ? нас ёсць надзея на ?васкрасенне. Я бачу, што наша кра?на, Руанда, якая знаходз?лася ? глыб?н? пакут ? смерц?, у маг?ле, цяпер уваскрасае. Мы ?дзячныя Богу ? хочам ск?раваць пасланне да нашых брато? у Афрыцы ? ва ?с?м свеце, бо падзелы, нянав?сць, гвалт, войны, прысутн?чаюць па?сюль – гэта вын?к чалавечай слабасц?, якая можа ?зн?кнуць, але мы не пав?нны паддавацца гэтай спакусе ? граху падзелу, ? будаваць братэрства. Мы ?се браты, як кажа Папа Франц?шак у энцыкл?цы Fratelli tutti”, - заключы? кардынал Антуан Камбанда.