Cтаршыня Папскай акадэм??: да Касцёла ?сё больш прыслухо?ваюцца
Марыя Валодз?на, Аляксандр Амяльчэня - Pope
На пытанне аб тым, ц? даходз?ць да знешняга свету пасланне Катал?цкага Касцёла па сацыяльных пытаннях, ц? чуюць яго па-за межам? Касцёла, яна адказала, што ? наш час да катал?цкага сацыяльнага вучэння прыслухо?ваюцца больш чым у м?нулым. Гэта адбываецца таму, што людз? адчуваюць крыз?с: неабходна знайсц? новыя рэсурсы, новыя ?дэ? для таго, каб выйсц? з таго, што яна назвала пол?крыз?сам – экалаг?чным, сацыяльным, ф?нансавым, эканам?чным.
У гал?не эканом?к?, падзял?лася англ?йская дам?н?канка, да крыз?су 2008 года, н?хто не бы? зац?ка?лены ? яе думках, пасля 2008 года сястру Элфард пачал? запрашаць на шматл?к?я форумы, таму што прыйшло разуменне таго, што, магчыма, Касцёл з яго м?льярдам верн?ка? можа сказаць нешта карыснае.
Першая сацыяльная энцыкл?ка Rerum Novarum выйшла ? свет у час, кал? ён яшчэ бы? аграрным. Ц? падрыхтаваны Касцёл да грамадск?х выкл?ка? сённяшняга часу, запыталася журнал?стка. Манах?ня адказала, што Касцёл за?сёды ?шо? у нагу з часам, энцыкл?к?, вучэнне не тольк? Пантыф?ка?, але ? б?скупа?, ? ?ншых касцёльных асоб, за?сёды ?мкнулася адлюстро?ваць перамены, як?я адбываюцца ? грамадстве. Яны могуць быць вельм? карысным?, кал? ?х ведаць ? вывучаць, л?чыць старшыня Папскай акадэм?? сацыяльных навук. У якасц? прыкладу яна прывяла энцыкл?ку Laudato si', якая значна па?плывала на парыжскае пагадненне па кл?маце, на мэты ?стойл?вага разв?цця ААН ? ?ншыя рашэнн? ? гал?не экалог??.
У чым заключаецца сацыяльнае вучэнне Катал?цкага Касцёла, запыталася журнал?стка. Сястра Элфард падагульн?ла яго так: неабходна будаваць наш фантастычны свет, по?ны магчымасцей, тэхналог??, культуры, вакол чалавека, ставячы ? цэнтр чалавечую асобу, таму што менав?та яна пав?нна расц? ? разв?вацца. Кал? гэта раб?ць, знойдзецца месца для ?с?х ? кожнага. Г?сторыя вучыць нас на так?х прыкладах, як прафсаюзны рух ц? польск? рух Сал?дарнасць, што сумесным? ? сал?дарным? намаганням? магчыма змян?ць с?туацыю, заканада?ства, вырашаць вял?к?я праблемы сучаснасц?.
Ц? актуальна ?сё яшчэ ф?ласофская думка Тамаша Акв?нскага, спытала Мон?ка Монда. Сястра Элфард адказала стано?ча. У тым, што тычыцца сацыяльных навук, - эканом?к?, сацыялог??, антрапалог??, пс?халог?? ? гэтак далей, кожная з ?х мае сваё бачанне свету. Рэальныя ж праблемы свету патрабуюць агульнага рамачнага падыходу, як? б аб’ядно?ва? усе гэтыя думк?. Па словах навуко?цы, адным з так?х рамачных падыхода? з’я?ляецца там?зм.
На пытанне аб тым, як выкарысто?ваць новыя тэхналог??, штучны ?нтэлект, не становячыся ?х рабам?, сястра Элфард, ?нжынер з кембрыджск?м дыпломам, адказала, што Ш? неабходна разглядаць у рамках тэхналаг?чнага разв?цця, якое за?сёды суправаджала чалавецтва. Г?сторыя тэхн?к?, так?я тэхналаг?чныя прарывы як электрычнасць, паравыя рухав?к?, могуць многаму навучыць нас: таму што праблемы па?тараюцца.
Як кажуць навуко?цы, у гал?не тэхналог?й ? Ш?, у нас ёсць два шлях?: першы заключаецца ? тым, каб пастав?ць у цэнтр чалавека, яго жыццё, ?нтэграваць тэхн?ку ? наш лад жыцця, каб яна дапамагала зраб?ць дзейнасць чалавека больш прадукты?най, прыгожай ? ц?кавай. Друг? шлях – як? дам?нуе з часо? прамысловай рэвалюцы? – став?ць у цэнтр машыну, тэхнацэнтрычны падыход. Разв?ццё Ш?, на жаль, ?дзе па гэтай дарозе.
Аднак, на думку сястры Элфард, тэхналог?я знаходз?цца ? нашых руках, мы не падпарадко?ваемся ёй, ? тыя, хто займаецца разв?ццём тэхналог?й нясуць адказнасць за тое, каб раб?ць гэта паважаючы навакольнае асяроддзе, чалавека, як гэта адбываецца з экалаг?чна чыстым?, зялёным?, тэхналог?ям?. У тэхналаг?чным прагрэсе неабходна за?сёды прытрымл?вацца гэтай л?н??, - адзначыла старшыня Папскай акадэм?? сацыяльных навук у ?нтэрв'ю.
